چنانچه از آن دسته از خانم هایی هستید که مدام نگران سلامت پوست خود هستید، این مقاله تمامی اطلاعات لازم در رابطه با سلامت پوست را در اختیارتان قرار می دهد.
خشکی پوست
خشکی پوست یک بیماری شایع است که افراد را در هر سنی درگیر میکند. خشکی پوست به دلیل عدم رطوبت کافی ایجاد میشود و لطافت و نرمی را از پوست میگیرد. افرادی که پوست خشک دارند ممکن است لکههای پوستی داشته و پوسته پوسته شوند. علاوه بر این ممکن است خارش نیز بگیرند. همچنین پوست خشک شدید ترک میخورد و خونریزی میکند.
افرادی که در آب و هوای خشک زندگی میکنند، در بیرون کار میکنند یا دست خود را زیاد میشویند، اغلب دچار خشکی پوست میشوند. البته خشکی پوست میتواند با برخی از مسائل بهداشتی مانند آلرژی، هورمونها و دیابت مرتبط باشد.
افراد مسن به دلایل زیادی مستعد ابتلا به خشکی پوست هستند:
- روغنهای تولید کننده رطوبت و غدد عرقیشان خشک میشوند.
- پوست نازکتر میشود.
- چربی و کلاژن که خاصیت ارتجاعی به پوست میدهد، کاهش مییابد.
پوست حساس
پوست حساس به معنای پوستی است که به راحتی با عوامل محیطی مانند خورشید، باد، سرما یا محصولات موضعی، مانند لوسیون و عطر تحریک میشود. تماس پوست با هر یک از این محرکهای محیطی باعث بروز علائمی مانند: سوزش، قرمزی، خارش، التهاب، پوسته پوسته شدن، تاول و ناراحتیهای عمومی میشود.
پوست هر کس میتواند نسبت به تحریککنندههای خاصی واکنش نشان دهد اما اگر شما اغلب دارای پوست حساس هستید، ممکن است نشانگر این باشد که شما مبتلا به یک بیماری اساسی مانند اگزما (خشکی، خارش، التهاب پوست)، روزاسه (پوست قرمز، تورم و رگهای خونی قابل مشاهده)، پسوریازیس (لکههای پوستی، خشکی پوست و بثورات پوستی) و درماتیت تماسی (بثورات ناشی از تماس با مواد تحریک کننده یا حساسیت زا) هستید.
همه ما یک لایه محافظ خارجی روی پوست خود داریم. این امر اغلب به عنوان مانع چربی خوانده میشود و دو کار اصلی را برای سلامت پوست انجام میدهد: 1) نگه داشتن آب در داخل و 2) مانع ورود عوامل آسیبزا بالقوه مانند پرتوهای UV، باد، گرما و مواد شیمیایی میشود.
در افرادی که دارای پوست حساس هستند، این مانع به طور معمول ضعیفتر، نازکتر و آسیبپذیرتر است و باعث میشود تا محرکها به راحتی به پوست نفوذ کرده و باعث التهاب شوند.
SPF
SPF یا عامل محافظت از خورشید، معیاری برای محافظت از پوست در برابر اشعه UVB است. این اشعه که ناشی از آفتاب سوختگی است، به پوست آسیب میرساند و میتواند در سرطان پوست نقش داشته باشد.
اگر پوست شما بعد از 10 دقیقه در آفتاب به طور طبیعی میسوزد، استفاده از کرم ضد آفتاب SPF 15 به شما این امکان را میدهد بدون سوختگی به مدت تقریبی 150 دقیقه در آفتاب بمانید. این یک تخمین تقریبی است که به نوع پوست، شدت نور خورشید و میزان استفاده از ضد آفتاب مورد نظر بستگی دارد.
SPF در واقع اندازه گیری محافظت از میزان مواجهه با اشعه ماوراء بنفش است و نه مدت زمان قرار گرفتن در معرض آن.
برای بهترین محافظت از پوست، متخصصان توصیه میکنند حداقل از ضدآفتاب SPF 15، به مقدار مناسب ( 2 میلیگرم در سانتیمتر مربع) استفاده کرده و هر 2 ساعت یکبار مجدداً از آن استفاده کنید.
تاثیر آفتاب بر پوست
نور آفتاب تأثیر عمیقی بر روی پوست دارد و قرار گرفتن در معرض نور ماوراء بنفش (UV) حدود 90٪ از کل علائم آسیب پوستی را ایجاد میکند.
پرتوهای UVC کوتاهترین طول موج را دارند و تقریباً به طور کامل توسط لایه ازن جذب میشوند. به همین خاطر روی پوست تأثیر نمیگذارد.
پرتوهای UVB بیرونی ترین لایه پوست (اپیدرم) را تحت تأثیر قرار میدهد و دلیل اصلی آفتاب سوختگی همین است. از ساعت 10 صبح تا 2 بعد از ظهر که نور خورشید درخشانترین حالت خود را دارد، شدیدتر میشود. همچنین در ماههای تابستان شدیدتر است. از آنجا که طول موج دارد، UVB به راحتی به شیشه نفوذ نمیکند.
با اینکه تصور میشود اشعه ماوراء بنفش UVA فقط تأثیر جزئی بر روی پوست داشته باشد اما مطالعات نشان دادهاند كه این اشعه یكی از عوامل اصلی آسیب به پوست است. UVA به عمق بیشتری به پوست نفوذ میکند اما به اندازه UVB، موج آن نوسان نمیکند و برخلاف UVB ، UVA توسط شیشه فیلتر نمیشود.
پرتوهای UVA و UVB هر دو میتوانند باعث بروز ناهنجاریهای مربوط به پوست از جمله چین و چروک، اختلالات مربوط به پیری، سرطان پوست و ایمنی کمتر در برابر عفونت شوند.
برنزه شدن و سلامت پوست
هنگامی که پرتوهای خورشید به عمق لایههای پوست نفوذ میکنند، پوست برنزه میشود و باعث تحریک تولید ملانین میشود و آن را در سطح پوست افزایش میدهد. در این روند پوست پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب، به رنگ مایل به قهوهای در میآید. این مکانیسم توسط بدن برای محافظت از پوست انجام میشود.
به طور کلی، هرچه رنگ برنزه تیرهتر باشد و پوست برنزه تر شود، آسیب به پوست بیشتر میشود. پس استفاده از ضد آفتاب هرگز نباید به عنوان یک اقدام مؤثر در برابر آفتاب فراموش شود.
اگزما
اگزما اصطلاحی است که برای چندین نوع مختلف تورم پوست به کار میرود که به آن اگزما درماتیت نیز گفته میشود. بیشتر انواع آن باعث خشکی، خارش پوست و بثورات صورت، داخل آرنج و پشت زانو و دست و پا میشود. خراشیدن پوست میتواند باعث قرمز شدن آن و تورم و خارش بیشتر شود.
اگزما مسری نیست. علت اگزما ناشناخته است و احتمالاً توسط عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد میشود. ممکن است با گذشت زمان اگزما بهتر یا بدتر شود اما اغلب یک بیماری طولانی مدت است. افرادی که به آن مبتلا هستند نیز ممکن است به تب یونجه و آسم مبتلا شوند.
شایع ترین نوع اگزما درماتیت آتوپیک است. این بیماری در نوزادان و کودکان بیشتر دیده میشود اما بزرگسالان نیز میتوانند آن را داشته باشند. همانطور که کودکانی که درماتیت آتوپیک دارند بزرگتر میشوند، این مشکل ممکن است بهتر شود یا از بین برود. اما ممکن است گاهی اوقات پوست خشک بماند و به راحتی تحریک شود.
و در آخر اگزما ممكن است با داروها، كرمهاي پوست، نور درماني و مراقبت خوب از پوست درمان شود.
پیری زودرس
بسیاری از دلایل پیری پوست کاملاً طبیعی هستند و نمیتوان از آنها جلوگیری کرد اما عوامل بیرونی مانند قرار گرفتن در معرض آفتاب وجود دارد که میتواند باعث پیری زودرس پوست شود. این باعث میشود تا نشانههایی از پیری مانند چین و چروک، خشکی پوست، التهاب، لک و خستگی ایجاد شود.
چندین عامل مختلف وجود دارد که تأثیر مستقیمی در سرعت ظاهر این علائم بر روی بدن شما دارند که شامل موارد زیر هستند:
سیگار کشیدن
سموم دود سیگار پوست شما را در معرض استرس اکسیداتیو قرار میدهد. این باعث خشکی، چروک و سایر علائم پیری زودرس میشود.
قرار گرفتن در معرض آفتاب
نفوذ پرتوهای UV در پوست باعث آسیب به DNA در سلولهای پوست شده و باعث ایجاد چین و چروک میشود.
ژنها
برخی شرایط ژنتیکی بسیار نادر وجود دارد که میتواند باعث شود علائم پیری در کودکی و بلوغ نشان داده شود و باعث ایجاد چین و چروک پوست، موهای مایل به خاکستری و طاسی بین 13 تا 30 سال می شود.
چندین عادت در شیوه زندگی نیز میتواند بر پیری تاثیر بگذارد، حتی اگر دلیل اصلی نباشند.
عادات خواب
خواب به بدن شما فرصتی می دهد تا سلول ها را تازه و احیا کند. کیفیت پایین خواب با افزایش علائم پیری و کاهش عملکرد موانع پوستی مرتبط است.
رژیم غذایی
در برخی از تحقیقات به این نتیجه رسیدهاند که خوردن یک رژیم غذایی پر قند و کربوهیدراتهای تصفیه شده میتواند به مرور زمان به پوست شما آسیب برساند.
مصرف الکل
نوشیدن الکل بیش از حد، بدن شما را به کم آبی دچار میکند که میتواند باعث لکه دار شدن پوست شود.
محیط
لکه های رنگدانهای و چین و چروک توسط آلایندههای محیط زیست باعث ایجاد یا بدتر شدن آنها میشوند.از آنجا که پوست شما مستقیماً با هوای اطراف تماس میگیرد، روزانه در معرض سموم و آلایندهها قرار میگیرد.
فشار
یک سبک زندگی استرس زا میتواند یک واکنش التهابی در بدن شما ایجاد کند و همچنین به عادت های خواب شما آسیب برساند. هورمونهای استرس و التهاب میتوانند بدن شما را سریعتر به پیری نزدیک کنند.
ویتامینهای مناسب برای سلامت پوست
مراقبت از پوست به عنوان بزرگترین عضو بدن بسیار مهم است.
متخصصان توصیه میکنند برای حفظ سلامتی پوست خود کمتر در معرض اشعههای مضر ماوراء بنفش خورشید قرار بگیرید و در صورت قرار گرفتن از ضد آفتاب استفاده کنید و از ویتامین های مناسب برای سلامت پوست استفاده کنید.
با این حال خورشید فقط اثرات منفی ندارد و روزانه با 10 تا 15 دقیقه قرار گرفتن در معرض آن به تولید ویتامین D در سراسر پوست کمک میکند. ویتامین D به همراه ویتامینهای C ، E و K یکی از بهترین ویتامینها برای سلامت پوست به شمار میآیند.
اطمینان از دریافت ویتامینهای کافی میتواند پوست شما را سالم و جوان جلوه دهد. این میتواند به معنای کاهش لک، سرخی، چین و چروک، و زمختی و خشکی بیش از حد پوست باشد.
ویتامین D
ویتامین D اغلب در مواقعی که نور خورشید توسط پوست شما جذب میشود ساخته میشود. وقتی این اتفاق میافتد کلسترول به ویتامین D تبدیل میشود. سپس ویتامین D توسط کبد و کلیهها گرفته شده و به بدن کمک میکند تا به سلولهای سالم کمک کند.
همچنین میتوانید ویتامین D را از طریق خوردن غذاهایی مانند غلات صبحانه، آب پرتقال و ماست یا ماهی قزل آلا، ماهی تن و قرص ویتامینD دریافت کنید.
ویتامین C
ویتامین C به مقدار زیادی در اپیدرم (لایه بیرونی پوست) و درم (لایه داخلی پوست) یافت میشود. خواص ضد سرطان آنتی اکسیدان و نقش آن در تولید کلاژن به سلامت پوست کمک میکند. به همین دلیل ویتامین C یکی از عناصر اصلی است که در بسیاری از محصولات ضد پیری پوست یافت میشود.
مصرف ویتامین C به صورت خوراکی میتواند اثر ضد آفتابهایی را که برای محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش UV خورشید بر روی پوست خود میزنید، تقویت کند. این کار را با کاهش آسیب سلولی و کمک به روند بهبودی زخمهای بدن انجام میدهد. همچنین ویتامین C به دلیل نقش اساسی که در سنتز کلاژن طبیعی بدن و سلامت پوست دارد، میتواند علائم پیری را از بین ببرد. به بهبودی پوست آسیب دیده کمک میکند و در برخی موارد باعث کاهش چین و چروک میشود. مصرف کافی ویتامین C میتواند به ترمیم و جلوگیری از خشکی پوست نیز کمک کند.
مواد غذایی که دارای این ویتامین هستند، شامل پرتقال، توت فرنگی، کلم بروکلی، اسفناج و… میباشند.
ویتامین E
ویتامین E نیز مانند ویتامین C یک آنتی اکسیدان است. کارکرد اصلی آن در مراقبت از سلامت پوست ، محافظت در برابر آفتاب است. ویتامین E در صورت استفاده روی پوست، نور مضر UV خورشید را جذب میکند که این میتواند به جلوگیری از لکهای تیره و چین و چروک کمک کند.
به طور معمول بدن ویتامین E را از طریق یک ماده روغنی به نام سبوم که در منافذ پوستی قرار دارد، تولید میکند. سبوم به حفظ حالت پوست کمک میکند و از خشکی آن جلوگیری میکند. اگر به خصوص پوست خشک دارید ، ویتامین E می تواند در مقابله با کمبود سبوم به شما کمک کند. همچنین ویتامین E در درمان التهاب پوست کمک میکند.
با خوردن موارد زیر میتوانید ویتامینE خود را به اندازه کافی دریافت کنید:
- آجیل و دانه مانند بادام ، فندق و تخمه آفتابگردان
- مصرف قرص ویتامین E
- استفاده از محصولات موضعی که حاوی ویتامین E و ویتامین C هستند
ویتامین K
ویتامین K برای کمک به روند لخته شدن خون بدن ضروری است، این ویتامین به بدن کمک میکند تا زخم ها، کبودی ها و نواحی آسیب دیده از عمل جراحی بهبود بخشد. همچنین تصور میشود که عملکرد اصلی ویتامین K کمک به درمان برخی از شرایط پوستی مانند: ترکهای پوستی، زخمها، لکهای سیاه، سیاهیهای زیر چشم باشد.
ویتامین K در بسیاری از کرمهای موضعی مختلف برای سلامت پوست یافت میشود. پزشکان به طور مکرر از کرمهایی که حاوی ویتامین K هستند برای بیمارانی که به تازگی تحت عمل جراحی قرار گرفتهاند، استفاده میکنند تا به کاهش ورم و کبودی کمک کنند. شما میتوانید با خوردن اسفناج، کاهو، کلم، لوبیاسبز و… این ویتامین را در بدنتان افزایش دهید.
ویتامینها برای سلامتی و عملکرد بدن ضروری هستند به همین خاطر کمبود ویتامین میتواند عوارض جانبی بر روی پوست ایجاد کند. از آنجا که ویتامینهای C و E نقش مهمی در محافظت از پوست در برابر آفتاب دارند، کمبودهای هر دو ویتامین میتواند خطر آسیب پوستی از جمله سرطان پوست را افزایش دهند.
مراقبت از منافذ پوست
منافذ پوست، دهانههای کوچکی هستند که روغن و عرق را آزاد میکنند. آنها همچنین به فولیکولهای مو متصل هستند. اگر منافذ شما بزرگتر به نظر برسد، ممکن است به دلیل ایجاد جوش، افزایش تولید سبوم، آسیب آفتاب و آرایش غیر ترمیمی باشد.
اگرچه شما نمیتوانید اندازه منافذ خود را تغییر دهید اما میتوانید با راهکارهایی که به شما میگوییم به حداقل رساندن ظاهر آنها کمک کنید.
- کارشناسان توصیه میکنند که یک تا دو بار در هفته لایه برداری به خلاص شدن از شر پوستههای اضافی که باعث مسدود شدن منافذ میشوند کمک میکند.
- از مرطوب کنندههای متعادل و سبک استفاده کنید.
- از ماسک خشت استفاده کنید زیرا به از بین بردن روغن و پوست مرده اعماق منافذ شما کمک میکنند تا کوچکتر به نظر برسند.
- هر روز صورت خود را با ضد آفتاب محافظت کنید زیرا آسیب آفتاب نه تنها خطر طولانی مدت ابتلا به سرطان و چین و چروک و لک شما را افزایش میدهد بلکه میتواند پوست شما را نیز خشک کند و منافذ بزرگتر به نظر برسند.
- روزی دو بار صورت خود را بشویید، زیرا منافذ مسدود شده یا پوست چرب میتواند منافذ را بزرگتر نشان دهند. از آب ولرم استفاده کنید. آب داغ میتواند پوست شما را تحریک کند و باعث بزرگتر شدن منافذ شود.
- صورت خود را به آرامی بشویید. مالیدن، پوست را تحریک کرده و باعث التهاب میشود. هنگامی که پوست ملتهب میشود، منافذ بیشتر مشخص میشوند.
- سعی کنید از شوینده های مناسب صورت نیز استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید