بارداری در سن بالا Geriatric pregnancy اصطلاح نادری است که به رویداد حاملگی یا مادر شدن در 35 سالگی یا بعد از آن اشاره می کند. اما برای اینکه خیلی هم نگران نباشید باید اضافه کنیم که بسیاری از زنان سالم، بعد از 35 سالگی یا حتی در 40 سالگی شان باردار شدند و نوزاد سالمی هم به دنیا آوردند. البته این موضوع دلیلی بر غفلت از روش های هوشمندانه تر برای داشتن بارداری سالم و حفظ سلامت نوزادتان نمی شود.
چطوری در کمترین زمان ممکن باردار بشم؟🤰
مادر شدن در هیچ سنی بدون خطر نیست، اما اقدام به بارداری در سنین بالاتر هم برای مادر و هم برای کودک خطرات بیشتری دارد. در این مقاله به بررسی بارداری در سن بالا ، بخصوص بعد از 35 سالگی، شرایط و خطرات آن می پردازیم.
چه سنی به عنوان سن بالا برای بارداری در نظر گرفته میشود؟
35 سالگی نقطه آغاز بارداری در سن بالا است.
به دلایل زیادی، زنان ممکن است بارداری خود را به سنین بالاتر موکول کنند و این امر روز به روز شایعتر میشود. داستان ستارگان و افراد مشهور ممکن است این طور جلوه کند که بچه دار شدن در سن بالا معمولی و آسان است. پیشرفت در درمان ناباروری و توانایی نگه داری تخمک و تکنیک هایی مانند آی وی اف و فریز تخمک و جنین، بارداری برای زنان بالای 40 سال را آسان کرده است.
علی رغم پیشرفت توانایی ما در مراقبت از زنان باردار مسن، خطر بارداری در سن بالا همچنان وجود دارد و درصورت بارداری چندقلو خطرناکتر هم میشود.
خطرات بارداری در سن بالا
خطرات بارداری بعد از 35 سال
خطراتی که مادر را تهدید میکند
مادران سن بالا بیشتر مستعد داشتن بیماریهای مزمن همچون فشار خون بالا، دیابت و بیماریهای تیروئیدی هستند. حتی هنگامی که مادر پیش از بارداری سالم است، فشار بارداری بر بدن میتواند مشکلات بارداری را رایجتر کند.
مادران سن بالا بیشتر در معرض این خطرات هستند:
هرچه به سن شما اضافه می شود، احتمال اینکه در مقایسه با یک زن جوانتر، مشکلاتی در سلامتی تان داشته باشید بیشتر است.
مشکلات باروری– هرزنی با مقدار مشخصی تخمک به دنیا می آید. در هر مرتبه تخمک گذاری، یک تخمک را آزاد میکنید و این فرایندزچهارده روی پیش از خونریزی پریود شماست. اما توجه داشته باشید که هرچه سنتان بالاتر می رود، از تعداد این تخمک ها کاسته می شود و البته تخمک های باقی مانده هم با اسپرم مرد، بارور نمی شوند.
همه این شرایط باعث می شود تا بارداری سختی داشته باشید. اگر بالاتر از 35 سال سن دارید و به مدت 6 ماه از اقدام شما می گذرد لازم است تا با متخصص صحبت کنید. او احتمالا توصیه هایی برای درمان ناباروری شما دارد.
دیابت پیش از بارداری– دیابت یعنی وجود قند زیاد در خون. خوب است بدانید که قند خون زیاد باعث تخریب ارگان از جمله رگ های خونی، عصب ها، چشمها و کلیه ها می شود. دیابت پیش از بارداری پیش از شروع دوره بارداری شما وجود داشته است.
دیابت بارداری– این نوع دیابت در دوران بارداری به سراغ زن می آید.
فشار خون بالا (هایپرتنشن)- فشار خون بالا زمانی تأیید می شود که قدرت جریان خون نسبت به دیواره رگها بسیار بالا باشد.
پره اکلامپسی– این وضعیت پس از هفته بیستم بارداری یا درست پس از بارداری شناسایی می شود. زمانی که فشار خون زن بالا و نشانه هایی مثل کارایی ضعیف کلیه ها و کبد داشته باشد. علائم دیگری از جمله وجود پروتئین در خون، تغییرات در بینایی و سردردهای شدید از دیگر نشانه های پره اکلامپسی است. اگر بالای 40 سال سن دارید خطر ابتلا به این بیماری در مقایسه با زنان جوانتر در شما بیشتر است.
مشکلات زیر هم در دوره بارداری به سراغ زن می آیند:
زایمان زودرس– تولد زودهنگام نوزاد پیش از هفته 37 بارداری یعنی زایمان زودرس. نوزاد نارس در مقایسه با نوزادان عادی درگیر مشکلات در زمان تولد و در سالهای بعدی زندگی می شود.
کمبود وزن نوزاد– تولد نوزاد با وزن 2 کیلو و بیست گرم یعنی نوزاد کم وزن.
چندقلو بودن– زنان سن بالاتر بیشتر از زنان جوانتر، تجربه بارداری چند قلو خواهند داشت. تغییرات هورمونی تحت تأثیر سن زن و یک سری درمان های باروری باعث می شود تا بارداری چندقلو اتفاق بیفتد.
همچنین ناگفته نماند که چندقلو باردار بودن با مشکلاتی در این دوره همراه است که زایمان زودرس، پره اکلامپسی، دیابت بارداری و مشکلاتی مربوط به رشد نوزاد از جمله آنهاست. اگر برای باردار شدن دارو مصرف میکنید از متخصص باروری بخواهید داروهایی را برایتان درنظر بگیرد که شما را به سمت بارداری تک جنین می برد.
ناهنجاری های مادرزادی– از جمله این ناهنجاری ها، سندرم داون است. ناهنجاری های مادرزادی مشکلاتی هستند که در زمان تولد ظاهر می شوند. این ناهنجاری ها باعث تغییر شکل یا عملکرد یک یا چند بخش بدن نوزاد می شوند. همچنین باعث بروز مشکلاتی برای سلامت عمومی نوزاد، روند رشد و کارکرد بدن او خواهند شد. زنان سن بالا بیشتر از زنان جوان تر نوزادانی با ناهنجاری های مادرزادی به دنیا می آورند.
لزوم زایمان سزارین– در این نوع زایمان، نوزاد پس از ایجاد برش روی شکم و رحم، به دنیا می آید. مثل هرجراحی دیگری، سزارین هم خطراتی دارد که عفونت و حساسیت یا واکنش به ماده بیهوشی از جمله آنهاست. هرچه سن شما بالاتر باشد، احتمال بروز مشکلات بیشتر برای ضروری شدن زایمان سزارین بیشتر می شود.
سقط جنین– در این وضعیت نوزاد پیش از هفته بیستم بارداری در رحم مادر می میرد.
مرده زایی– در این وضعیت نوزاد پس از هفته بیستم بارداری می میرد.
در حالی که خطر کلی مرگ مادر بر اثر زایمان در تمام سنین بسیار کم است اما در مادران و موقعیت های بارداری در سن بالا با سنین بالا این خطر نیز افزایش مییابد.
خطراتی که جنین را تهدید میکند
به دلیل پیرتر بودن تخمک ها، خطر بروز مشکلات ژنتیکی افزایش مییابد. با اینکه بدن مردان به صورت مداوم اسپرم تولید میکند، زنان در هنگام تولد تمامی تخمکهای خود را به همراه دارند بنابراین سن تخمک نیز همراه با سن او بالا میرود.
برای مثال خطر ابتلای نوزاد به سندرم دان در 20 سالگی مادر 1 در 1480 ، در 35 سالگی مادر 1 در 353 و در 45 سالگی 1 در 35 است. به دلیل سن مادر، خطر رشد کم جنین و زایمان پیش از موعد هم افزایش مییابد. مادران مسن تر در خطر بیماریهایی قرار دارند که رشد نوزاد را تحت تأثیر قرار میدهند؛ برای مثال پره اکلامپسی و دیابت.
گاهی اوقات ممکن است به دلیل بروز مشکلات در جنین یا مادر، به زایمان پیش از موعد نیاز پیدا کنند و خطر تولد نوزاد ناقص نیز افزایش می یابد. همچنین خطر سقط جنین و زایمان نوزاد مرده هم در سن بالا افزایش مییابد.
چگونه خود را برای بارداری در سن بالا آماده کنیم؟
آمادگی برای بارداری بعد از 35 سال
وقت آن رسیده که بدن خود را در بهترین فرم خود نگه دارید. وزن خود را به کمترین و سالمترین وزن سالم برسانید و آزمایش دیابت و فشار خون انجام دهید (ممکن است این بیماریها بدون هیچ نشانه ای در بدنتان باشند).
همچنین میتوانید آزمایشات ژنتیکی انجام دهید تا از هرگونه بیماری ژنتیکی که ممکن است به همراه داشته باشید مطلع شوید. به هرحال با کم شدن کیفیت تخمک، هیچ اطمینان 100 درصدی وجود ندارد که با وجود جواب منفی آزمایش ژنتیکی، جنین هیچگونه بیماری نداشته باشد.
بارداری در سن بالا چگونه روی زایمان تأثیر میگذارد؟
با نزدیک شدن روز زایمان، جفت کم کم فاسد شده و جریان مواد از جفت به سمت جنین کاهش مییابد. این اتفاق در زنان بالای 35 سال زودتر رخ میدهد. معمولاً توصیه میشود زایمان در هفته 39 بارداری جلو انداخته شود.
با فاسد شدن جفت، ممکن است جنین مواد غذایی و اکسیژن مورد نیاز برای رشد و سالم بودنش را دریافت نکند. ممکن است جنین سالم به نظر برسد اما نتواند فشار زایمان را تحمل کند و در برخی موارد ممکن است جنین مرده متولد شود.
رحم زنان مسن تر نیز به خوبی منقبض نمی شود. زنان سن بالا بیشتر در خطر زایمان طولانی مدت و ناموفق هستند و بیشتر به سزارین نیاز خواهند داشت.
با این حال بارداری در سن بالا روی شیردهی تأثیری نخواهد داشت.
مزایا و معایب باردرای در سن بالا چیستند؟
گزارش هایی وجود دارد که خبر از مزایای بچه داری در سنین بالای مادر می دهد. مطالعات نشان می دهند که:
◄ مادران سن بالا، هم تحصیلات بهتری دارند و هم درآمد بالاتر. بنابراین در مقایسه با مادران جوان، منابع بیشتری برای تأمین آرامش و امنیت فرزند خود در اختیار دارند.
◄ مادران مسن احتمالا عمر بیشتری دارند.
◄ فرزند/فرزندان مادران مسن ممکن است زندگی سالم تری داشته باشند، خوب تربیت شده باشند و تحصیلات بهتری نصیبشان شود.
معایب
- افزایش خطر بیماریهای خاص، جراحت و زایمان پیش از موعد.
اگرچه این وضعیت معمولاً انتخاب خود فرد نیست بلکه شرایط زندگی تعیین کننده آن است، توصیه میکنیم که زنان در معاینات پزشکی هرساله خود، برنامه تولیدمثل خود و مزایا و معایب آن را بررسی کنند و سپس برای باردار شدن اقدام کنند.
زنان بالای 35 سال و افزایش شانس بارداری سالم
درصورتیکه بالای 35 سال سن دارید و تصمیم گرفته اید مادر شوید، با رعایت موارد زیر میتوانید شانس تولد نوزادی سالم را بیشتر کنید:
چکاپ پیش از اقدام به بارداری و مشاوره– جلسه یا جلسات ضروری با پزشک متخصص به شما این اطمینان خاطر را می دهد که از نظر جسمی و روانی آمادگی لازم را برای مادر شدن دارید.
مراقبت های لازم برای بارداری در سن بالا کدام است؟
مراقبت های بارداری منظم– فراموش نکنید که سه ماهه اول بارداری ( مخصوصا هشت هفته اول) برای رشد نوزاد شما مهم است. مراقبت های اولیه بارداری شانس شما و شریک زندگی تان را برای داشتن بارداری امن و تولد نوزاد سالم بیشتر میکند.
انجام به موقع و منظم سونوگرافی، آزمایش های منظم، شرکت در دوره های آموزشی بارداری و تولد نوزاد و همچنین دریافت حمایت های پزشکی لازم از پزشک متخصص از جمله مهم ترین مراقبت های بارداری است.
توجه داشته باشید که این مراقبت ها حمایت فوق العاده ای از زنان بالای 35 سال میکند. پزشک شما با در نظر گرفتن مراقبت های لازم، مشکلات احتمالی پیش بینی شده برای این دسته از زنان را زیر نظر میگیرد. این مشکلات از جمله موارد شایع در بین زنان باردار مسن است.
خطرات احتمالی بارداری در سن بالا ممکن است شامل دیابت بارداری و پره اکلامپسی باشد؛ در جلسات معاینه، پزشک فشار خون و همچنین میزان پروتئین و قند خون شما را بررسی و سطح گلوکز خونتان را اندازه گیری میکند. این آزمایشات یک روش پیشگیری از بروز مشکلات بعدی است.
آزمایش های اختیاری– تعدادی آزمایش های اختیاری برای زنان بالای 35 سال درنظر گرفته شده که پزشک آنها را به شما پیشنهاد می دهد. با انجام این چند تست متوجه می شوید که چقدر احتمال نقص تولد در نوزادتان وجود دارد.
ویتامین های بارداری– همه زنان باردار باید دز مصرفی ویتامین در روز داشته باشند که دستکم 400 میکروگرم فولیک اسید است. مصرف روزانه این ویتامین، پیش از حاملگی و در طول سه ماهه اول بارداری مانع بروز ناهنجاری های تولد مربوط به مغز و ستون فقرات نوزاد می شود.
خوب است بدانید مصرف فولیک اسید به ویژه در بارداری در سن بالا تأثیر به سزایی در محافظت از مادر و نوزاد در برابر بروز این ناهنجاری ها دارد. درنظر داشته باشید که دز مصرفی بعضی از این ویتامین ها، 800-1000 میکروگرم فولیک اسید است که این میزان هم بی خطر است.
بنابر بررسی های علمی، گروهی از زنان باردار هستند که دز مصرفی بالاتری نیاز دارند و بیشتر از 400 میکروگرم مصرف میکنند تا نگرانی بابت مشکلات و ناهنجاری های نوزاد در زمان تولد نداشته باشند.
مصرف دز بالاتر از هزار میکروگرم ( یک میلی گرم) فولیک اسید بدون تجویز پزشک مجاز نیست. زنان با سابقه داشتن فرزند با نقص لوله عصبی، به 4هزار میکروگرم فولیک اسید نیاز دارند.
سخن ما با شما
در هر صورت، دلایلی که برای بارداری در سن بالا دارید میتواند برای شما و شریک زندگی تان قانع کننده باشد. بنابراین اگر همه جوانب را سنجیده اید، با خطرات آن روبه رو می شوید و از نظر روحی و جسمی آماده پذیرش موقعیت پیچیده جدید هستید، زیرنظر پزشک متخصص تصمیم خودتان را عملی کنید و منتظر تولد نوزاد دوست داشتنی خود باشید.
منبع: webmd، marchofdimes
دیدگاهتان را بنویسید