11 نشانه افسردگی بعد از زایمان که باید آنها را بشناسید

به دنیا آوردن بچه و شروع زندگی جدید همراه با آن اصلاً کار ساده ­ای نیست، بنابراین طبیعیست اگر مادران تازه ­کار مدام احساس خستگی کنند. اما اگر پس از زایمان احساس ناراحتی، اضطراب و ناامیدی داشتید، می­تواند زنگ خطری برای وقوع مسئله ­ای بسیار جدی و خطرناک به نام افسردگی بعد از زایمان باشد.

نشانه ­های افسردگی بعد از زایمان

افسردگی بعد از زایمان مشکل رایجی است که تقریباً از هر 10 زن، دو نفر را درگیر خود می­کند و این یعنی 20 درصد مادران. افسردگی بعد از زایمان می­تواند از همان سال اول و معمولاً چند هفته پس از تولد نوزاد آغاز شود.

این بیماری خطرناک است و می­تواند توانایی والدین و تمایل آنها به نگه داری از کودک را تحت تأثیر قرار دهد (پدرها نیز ممکن است دچار افسردگی بعد از زایمان شوند).

دلایل

عوامل اصلی که در ابتلا به افسردگی پس از زایمان نقش دارند، هنوز دقیقاً شناسایی نشده اند. برخی پژوهشگران بر این باورند که افسردگی بعد از زایمان به تغییرات هورمونی که پس از زایمان رخ می­دهند مرتبط است.

برخی از عوامل خطرناکی که به نظر می­رسد در ایجاد افسردگی بعد از زایمان بیشترین نقش را داشته باشند عبارتند از:

• سابقه فردی یا خانوادگی در بیماری­های ذهنی (از افسردگی گرفته تا اختلال دوقطبی)
• کمبود روابط اجتماعی و حمایت اطرافیان، و عدم حضور دوستان یا خانواده
• قطع ارتباط یا رابطه ضعیف با شریک زندگی
• استرس بیش از حد در دوران بارداری یا پس از آن. این استرس ممکن است در نتیجه اتفاقات مهم در زندگی فرد به وجود آمده باشد (مانند از دست دادن نزدیکان، از دست دادن شغل، یا غیره)
• بارداری ناخواسته
• بارداری و زایمان دشوار
• نوزاد ناسالم
• مصرف موادمخدر یا الکل در دوران بارداری
• بیکاری یا مشکلات اقتصادی

علائم

علائم افسردگی پس از زایمان

علائم افسردگی بعد از زایمان ممکن است در ابتدا مشخص نباشند و تشخیص آنها دشوار باشد. برخی از رایج ­ترین علائم افسردگی بعد از زایمان عبارتند از:

• بی میلی نسبت به کودک

زنانی که به افسردگی پس از زایمان مبتلا می­شوند از وظایف مادرانه جدید خود لذت نخواهند برد. مسئولیت­ هایی که مادر شدن به همراه خود دارد در آنها احساس گرفتار شدن به وجود می­ آورند.

• احساس خستگی

احساس خستگی مداوم در والدین تازه کار امری بسیار طبیعی است. اما با وجود کودک انگیزه لازم را کسب می­کنند و در انجام مسئولیت­ هایشان به مشکل بر نمی­ خورند. از سوی دیگر مادرانی که به افسردگی پس از زایمان مبتلا شده ­اند هیچ انگیزه­ ای در خود احساس نمی­کنند و تمایلی به نگه داری از کودک ندارند.

• کاهش میل جنسی

طبق یافته ­های پژوهش ­های پیشین، در ماه نخست پس از زایمان، کاهش میل جنسی در زنان امری طبیعی است. گاهی اوقات این مشکل در نتیجه افزایش وزن و به هم خوردن شکل بدن ایجاد می­شود. مسلماً با وجود مسئولیت ­هایی مانند شیردهی یا عوض کردن پوشک بچه، چندان وقتی برای فکر کردن به رابطه جنسی باقی نمی­ ماند، اما این مسئله مدت کوتاهی به طول می­ انجامد. در صورت گذشت چندین ماه از زایمان و ادامه یافتن بی میلی جنسی، ممکن است مادر به افسردگی پس از زایمان مبتلا شده باشد.

• کاهش خواب/ صبح زود بیدار شدن از خواب

بسیاری از مادرانی که تازه زایمان کرده ­اند، نمی­توانند مانند فردی نرمال بخوابند – و این مسئله طبیعیست. با این حال، اگر هنگامی که کودک خواب است نمی­توانید بخوابید یا استراحت کنید، و یا اگر میزان خوابتان از دوران بارداری بیشتر شده است، باید در خود به دنبال دیگر نشانه ­های افسردگی پس از زایمان بگردید.

•  ناتوانی در احساس لذت

اگر دیگر به مسائلی که پیش تر به آنها علاقه داشتید، علاقه­ مند نیستید، و هر روز گریه می­کنید و غمگین هستید، ممکن است به افسردگی بعد از زایمان مبتلا شده باشید. علاقه نداشتن به انجام کارهایی که پیش تر از انجام دادن آنها به تنهایی یا با شریکتان لذت می­بردید، از نخستین نشانه ­های افسردگی بعد از زایمان است. بهتر است موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

• کندی حرکتی-روانی (کند شدن حرکات سریع بدن یا کندی روند تفکر)، و یا تشویش سایکومتری
• احساس بی ارزش بودن، یا احساس گناه بی دلیل
• کاهش توانایی تمرکز
• کاهش اشتها یا وزن
• افکار تکرارشونده درمورد مرگ یا خودکشی، یا اقدام به خودکشی

چگونه علائم اولیه افسردگی پس از زایمان را شناسایی کنیم؟

شناسایی علائم افسردگی پس از زایمان

این مشکل تنها توسط پزشک قابل تشخیص است. اگر برخی از علائمی که پیش تر به آنها اشاره شد را در خود مشاهده می­کنید، به پزشک مراجعه کنید.

اگر پزشکتان به این نتیجه رسید که به افسردگی پس از زایمان مبتلا هستید، چندین شیوه درمانی وجود دارند که می­توانند به بهبود سلامت ذهنیتان کمک کنند.

علاوه بر داروهای تجویز شده، چه چیزهایی می­توانند به درمان افسردگی پس از زایمان کمک کنند؟

چندین راهکار وجود دارند که می­توانند به درمان این مشکل کمک کنند. برای مثال:

• ارتباط داشتن با افرادی که شما را دوست دارند و به شما اهمیت می­دهند
• تلاش مداوم برای حفظ آرامش
• ورزش روزانه
• تلاش برای انجام فعالیت­های روحیه بخش و شاد
• زیرنظر داشتن علائم بیماری

به یاد داشته باشید که تمامی علائم نیاز به توجه و بررسی دارند و به محض مشاهده هرگونه تغییر در حالت روحی یا هر یک از نشانه­ های عنوان شده در این مقاله، باید به پزشک مراجعه کنید.

اگر افسردگی پس از زایمان درمان نشود، ممکن است شما را وادار به انجام کارهایی کند که در حالت عادی آنها را انجام نخواهید داد.

برای پیشگیری از وارد شدن آسیب بیشتر به خودتان و فرزندتان، از دیگران کمک بگیرید. افسردگی پس از زایمان قابل درمان است و می­توانید به زندگی عادی خود بازگردید. فرصت لذت بردن از زندگی مادرانه را از دست ندهید.