پگونه بفهمیم سرطان سینه داریم؟ نحوه درمان سرطان پستان

سرطان سینه یکی از مشکلات سینه است که هر چه سریع‌تر تشخیص داده شود، درمان آن موثرتر خواهد بود. با ما همراه شوید تا علایم و روش غربالگری آن را با هم مرور کنیم:

علائم اولیه سرطان سینه

در اکثر موارد سرطان سینه بدون علامت اولیه است به همین دلیل غربالگری و ماموگرافی اهمیت بالایی دارد. به واسطه این کار می‌توان متوجه هر نوع تغییرات مرتبط با سرطان در بافت پستان شد، حتی قبل از اینکه این تغییرات دیده یا حس شوند.
در صورتی که ماموگرافی دیر انجام شود، از جمله علایم اولیه که ممکن است دیده یا حس شوند شامل موارد زیر است:

•  احساس وجود توده‌ای در بافت پستان یا زیر بازو (در زیر بغل)
•  ترشحات نوک سینه، بویژه ترشحات خونی
•  تغییر در شکل، رنگ یا بافت نوک پستان
•  تغییر در هاله دور پستان یا شکل و اندازه پستان.

در صورت مشاهده هر نوع تغییر باید فورا با پزشک مشورت کرد. هرچند گاهی ترشحات پستان ها بعلت گالاکتوره است و دلیلی بر سرطان سینه نیست.

هر چند وقت یکبار باید برای ماموگرافی مراجعه کرد؟

در این رابطه بحث و نظرات بسیاری وجود دارد. ماموگرافی پستان گرچه از یکم سو سبب تشخیص زودهنگام سرطان سینه و درمان موثر آن می‌شود، اما از سوی دیگر می‌تواند زمینه‌ساز بیوپسی و نمونه برداری‌های غیر ضروری باشد.
اگر سابقه ابتلا به سرطان سینه را در خانواده ندارید نیازی به مراجعه برای ماموگرافی پیش از 40 سالگی نیست اما اگر زمینه آن را دارید یا متوجه توده‌ای در پستان شدید، بهتر است سریعا با متخصص مشورت کنید.

آیا خودآزمایی در تشخیص سریع سرطان سینه موثر است؟

گرچه بهتر است خانم‌ها با بافت و توده‌های طبیعی داخل پستان آشنا باشند و معاینه شخصی انجام دهند و با دیدن هر نوع تغییر در شکل و بافت پستان به پزشک مربوطه مراجعه کنند، اما بررسی‌های انجام شده در این رابطه نشان داده تنها با خود آزمایی نمی‌توان سرطان سینه را به درستی تشخیص داد. معاینه دستی پستان‌ها به یافتن زودهنگام توده‌های سرطانی کمکی نمی‌کند و به همین دلیل انجام ماموگرافی توصیه می‌شود. در ضمن معاینه دستی پستان‌ها گاه منجر به نمونه برداری‌های غیر ضروری می‌شود و نگرانی خانم‌ها را افزایش می‌دهد.

چه زمان باید غربال گری سرطان سینه را آغاز کرد و این بیماری چطور تشخیص داده می‌شود؟

غربال گری سرطان سینه

گرچه درصدی از سرطان‌های سینه با مشاهده تغییراتی در بافت پستان تشخیص داده می‌شود، اما درصدی بالایی از آن به کمک عکس‌برداری از پستان و ماموگرافی محقق می‌شود. سن آغاز انجام ماموگرافی در خانم‌ها به دو مورد بستگی دارد:

• تاریخچه پزشکی خانوادگی آنها
• احتمال ابتلایشان به سرطان پستان

فواصل انجام غربال گری سرطان سینه

• اگر احتمال ابتلای خانمی بالا باشد در سن پایین و به طور مکرر باید این کار را انجام دهد اما در اکثر خانم‌ها چون احتمال خطر بالا نیست ماموگرافی بعد از 40 سالگی پیشنهاد می‌شود.
• بین سن 40 تا 50 نیز باید با متخصص زنان مشورت کرد و با بررسی ریز فاکتورهای خطر و ترجیحات شخصی در مورد دفعات و فواصل غربالگری تصمیم گرفت.
• به خانم های 50 تا 70 ساله معمولا توصیه می‌شود هر سال یا هر دوسال یکبار ماموگرافی انجام دهند.
• بعد از 74 سالگی نیز بر اساس نظر پزشک و بنا به ترجیحات شخصی میتوان ماموگرافی را ادامه داد یا آن را قطع کرد.

آیا سونوگرافی به تشخیص سرطان سینه کمک می‌کند؟

برای تشخیص سرطان پستان 3 نوع عکس‌برداری موثر و مجاز است:

• ماموگرافی
• سونوگرافی
• ام‌آر‌ای

بهترین شیوه‌ای که برای تشخیص سرطان توصیه می‌شود و کاربرد دارد، ماموگرافی است و در رابطه با به کارگیری سونوگرافی نظرات ضد و نقیضی وجود دارد که باعث شده آن را در کنار ماموگرافی تجویز کنند. برخی معتقدند استفاده از هر دو نوع عکس‌برداری سبب تشخیص بهتر سرطان می‌شود اما برخی آمار نیز حاکی از مساوی بودن تشخیص سرطان سینه به روش استفاده از ماموگرافی تنها و ماموگرافی همراه با سونوگرافی است. با این وجود، در صورت تمایل، این کار مضر نیست. بعد از دیده شدن هر نوع توده غیر معمول در پستان نمونه‌برداری توصیه می‌شود و خوشبختانه تمام توده‌ها همیشه سرطانی و بدخیم نیستند ولی پیگیری و عکس‌برداری مرتب ضروری است. معمولا سونوگرافی همراه با ماموگرافی را به زنانی پیشنهاد می‌دهند که احتمال ابتلایشان به سرطان پستان بسیار بالاست یا پستان‌های سایز بزرگی دارند.

تشخیص سرطان پستان و مراحل آن

هنگامی‌که سرطان سینه برای اولین بار تشخیص داده می‌شود، مرحله ای نیز برای آن تعیین می‌شود. این مرحله به اندازه تومور و محل گسترش آن (ناحیه‌ای که تومور در آن پخش شده است) اشاره دارد. پزشکان برای پی بردن به میزان پیشرفت سرطان سینه از آزمایش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. این موارد می‌تواند شامل آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن، MRI، سونوگرافی و تصویربرداری با اشعه ایکس و همچنین آزمایش خون و بیوپسی (نمونه برداری از) بافت پستان آسیب دیده باشد. به منظور درک بهتر روش‌های تشخیص و درمان، باید بدانید سرطان در چه مرحله ای است. سرطان پستان که در مراحل اولیه شناسایی شده است، احتمالاً قابل درمان تر خواهد بود.

مراحل سرطان سینه

مراحل سرطان پستان

اینکه آیا سرطان از سینه به سایر قسمت‌های بدن مانند غدد لنفاوی یا اندام‌های اصلی گسترش یافته است، مراحل مختلف سرطان سینه را تعیین می‌کند. رایج ترین سیستم مورد استفاده، سیستم کمیته TNM است. در سیستم مرحله بندی TNM، سرطان‌ها بر اساس مراحل T، N و M طبقه بندی می‌شوند:

• مرحله T نشان دهنده اندازه تومور و میزان گسترش آن در داخل سینه و مناطق اطراف آن است.
• مرحله N نشان دهنده میزان انتشار آن در غدد لنفاوی است.
• مرحله M متاستاز یا میزان گسترش آن به اندام‌های دور را تعریف می‌کند.

در مرحله بندی TNM، هر حرف با یک عدد همراه است تا میزان پیشرفت سرطان را توضیح دهد. پس از تعیین مرحله TNM، این اطلاعات گروه‌بندی می‌شوند. در گروه بندی، شماره 0 تا 4 برای هر مرحله تعیین می‌شود. هرچه آن عدد کوچک تر باشد، نشان می‌دهد سرطان در مرحال اولیه خود است.

مرحله صفر

این مرحله سرطان سینه غیر تهاجمی‌ یا در جای خود را توصیف می‌کند. کارسینوم مجرایی درجا (DCIS) نمونه ای از سرطان مرحله صفر است. در DCIS، سلول‌های پیش سرطان ممکن است به تازگی شروع به شکل گیری کرده باشند اما از مجاری شیر فراتر نرفته باشند.

مرحله ی 1

این مرحله اولین نشانگر سرطان تهاجمی ‌پستان است. در این مرحله، اندازه تومور بیش از 2 سانتی متر نیست. این مرحه از سرطان پستان به دو دسته (1A و 1B) تقسیم می‌شوند.

• مرحله 1A به این معنی است که تومور 2 سانتی متر یا کوچکتر است و سرطان در خارج از سینه گسترش نیافته است.
• مرحله 1B به این معنی است که خوشه‌های کوچکی از سلول‌های سرطانی سینه در غدد لنفاوی یافت می‌شوند. به طور معمول در این مرحله، یا هیچ تومور مجزایی در سینه یافت نمی‌شود یا تومور 2 سانتی متر یا کوچکتر است.

مرحله 2

این مرحله به سرطان‌های تهاجمی ‌پستان اطلاق می‌شود که در آن‌ها یکی از موارد زیر صادق است:

• اندازه تومور کمتر از 2 سانتی متر است، اما به غدد لنفاوی زیر بازو گسترش یافته است.
• تومور بین 2 تا 5 سانتی متر است و ممکن است به غدد لنفاوی زیر بازو گسترش یافته باشد یا نیافته باشد.
• تومور بزرگتر از 5 سانتی متر است، اما در هیچ غدد لنفاوی گسترش نیافته است.
• تومور جداگانه ای در پستان یافت نمی‌شود، اما غدد سرطانی بزرگتر از 2 میلی متر در 1 الی 3 غدد لنفی زیر بازو یا نزدیک استخوان سینه یافت می‌شود.

مرحله 2 سرطان سینه به مراحل 2A و 2B تقسیم می‌شود:

• در مرحله 2A، هیچ توموری در سینه یافت نمی‌شود یا تومور کوچکتر از 2 سانتی متر است. ممکن است در این مرحله سرطان در غدد لنفاوی یافت شود، یا تومور بزرگتر از 2 سانتی متر و کوچکتر از 5 سانتی متر باشد و سرطان به غدد لنفاوی سرایت نکرده باشد.
• در مرحله 2B، تومور ممکن است بزرگتر از 2 سانتیمتر و کوچکتر از 5 سانتیمتر باشد و سلول‌های سرطانی سینه در غدد لنفاوی یافت می‌شوند یا تومور ممکن است بزرگتر از 5 سانتیمتر باشد، اما سرطان به غدد لنفاوی گسترش نیافته است.

مرحله 3

در مرحله 3 سلول‌های سرطانی به بافت سینه و نواحی اطراف آن منتقل شده اند اما در مناطق دور بدن گسترش نیافته اند.

• تومورهای مرحله 3A یا بزرگتر از 5 سانتی متر هستند و در یک تا سه غده لنفی زیر بازو گسترش یافته اند، یا هر اندازه ای دارند و در غدد لنفاوی گسترش یافته اند.
• تومور‌های مرحله 3B با هر اندازه به بافت‌های نزدیک سینه مثل پوست و ماهیچه‌های قفسه سینه گسترش یافته اند و ممکن است به غدد لنفاوی درون سینه یا زیر بازو گسترش یافته باشند.

مرحله 3C سرطان یک تومور با هر اندازه ای است که گسترش یافته است:

• تا 10 یا بیشتر در غدد لنفاوی زیر بازو
• گسترش یافته به غدد لنفاوی بالا یا زیر استخوان ترقوه و نزدیک گردن در همان سمت بدن
• به غدد لنفاوی درون خود پستان و زیر بازو

مرحله 4

مرحله 4 سرطان سینه به قسمت‌های دور بدن مانند ریه‌ها، کبد، استخوان‌ها یا مغز گسترش یافته است. در این مرحله، سرطان پیشرفته در نظر گرفته می‌شود و گزینه‌های درمانی بسیار محدود است. در این مرحله تقریبا سرطان دیگر قابل درمان نیست زیرا اندام‌های اصلی تحت تأثیر قرار گرفته اند. اما هنوز درمان‌هایی وجود دارد که می‌تواند به بهبود و حفظ کیفیت زندگی کمک کند.

از آنجا که سرطان ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی نداشته باشد، مهم است که غربالگری‌ سینه به شکل منظم انجام شود و اگر مورد مشکوکی وجود دارد، پزشک از آن مطلع شود. هرچه سرطان سینه زودتر تشخیص داده شود، شانس شما برای نتیجه مثبت در درمان بیشتر است. ابتلا به سرطان بسیار سخت و حتی ترسناک باشد. ارتباط با افرادی که می‌دانند چه چیزی را تجربه می‌کنید می‌تواند به کاهش این اضطراب‌ها کمک کند. لذا با سایر افرادی که با سرطان سینه زندگی می‌کنند ارتباط برقرار کنید.

نمونه‌برداری از پستان چقدر شایع است و آیا بعد از کاشت پروتز امکان آن وجود دارد؟

نمونه‌برداری از بافت پستان موضوعی شایع است و عموما با مشاهده بافت غیر طبیعی پس از عکس برداری از پستان تجویز و به واسطه سوزن نازک مخصوص انجام می‌شود. این کار به متخصص اجازه می‌دهد با مشاهده بافت زیر میکروسکوپ سلول‌های سرطانی را تشخیص دهد.

. در خانم‌هایی که عمل کاشت پروتز داشته‌اند نیز می‌توان از سوزن بیوپسی استفاده کرد گرچه اگر بافت مشکوک در نزدیکی پروتز باشد نمونه‌برداری با سوزن دشوار خواهد بود و در موادر نادر این نگرانی وجود دارد که نمونه‌برداری به ایمپلنت آسیب وارد کند.

گزینه‌‌های درمانی و عوارض جانبی

گزینه های درمانی سرطان سینه

روش‌های درمان سرطان سینه روز به روز در حال پیشرفت است. اگر مبتلا به این بیماری هستید بهتر است بدانید برای درمان آن گزینه‌‌های متنوعی وجود دارد. با ما باشید تا بدانید چه روشی‌ می‌تواند به شما کمک کند و عوارض جانبی هر گزینه چیست.

رایج‌‌ترین روش‌‌های درمان سرطان سینه کدام است؟

اغلب بیماران تلفیقی از جراحی‌‌، پرتودرمانی و سیستمیک درمانی مانند شیمی‌درمانی سیستمیک، درمان هدفمند سرطان و درمان غدد درون ریز بهبود‌ می‌یابند.

جراحی شامل برداشتن بافت سرطانی پستان (لامپکتومی) و نمونه‌برداری از غدد لنفاوی زیر بازو است که‌ می‌تواند نتیجه آن برداشتن تمام بافت پستان (ماستکتومی) و تمام غدد لنفاوی زیر بغل باشد. روش‌های درمانی سیستمیک با استفاده از داروی‌های شیمی‌درمانی درون وریدی‌‌، تزریقی یا خوراکی قابل اجراست.

چگونه می‌توان سرطان پستان را در دوران بارداری درمان کرد؟

در دوران بارداری عمل جراحی امکان‌پذیر است و انواع خاصی از شیمی‌درمانی را هم‌ می‌توان انجام داد اما بیماران باردار نمی‌توانند تحت پرتودرمانی قرار گیرند و برخی درمان‌های هدفمند و درمان غدد درون ریز قابل اجرا نیست. اگر این روش‌های درمانی بخشی از برنامه درمانی لازم برای بیمار باشد‌‌، باید تا پایان فارغ شدن خانم صبر کرد.

عوارض جانبی این درمان‌ها چیست و چگونه می‌توان با آن کنار آمد؟

• عمل جراحی

جدی‌‌ترین عارضه طولانی مدت جراحی‌‌، به ویژه جراحی بر روی غدد لنفاوی زیر بازو، تورم مزمن و سنگینی بازوی مبتلاست. تورم را می‌توان با ماساژ درمانی و پوشیدن لباس‌‌های فشرده مدیریت کرد.

• پرتو درمانی

شایع‌‌ترین عارضه جانبی پرتودرمانی تغییرات پوستی و خستگی است. با استفاده از کرم‌ها و دارو‌های موضعی‌ می‌توان حساسیت پوست را کنترل کرد و با ورزش منظم می‌توان خستگی بدنی را کاهش داد.

• شیمی‌درمانی

شیمی‌درمانی سیستمیک با عوارض جانبی زیادی همراه است که از آن جمله می‌توان به ریزش مو‌‌، تغییرات پوست و ناخن‌‌، حالت تهوع‌‌، استفراغ‌‌، اسهال‌‌، مشکلات عصبی مانند بی‌حسی‌‌، سوزن سوزن شدن و درد دست و پا‌‌، گرگرفتگی و درد مفاصل اشاره کرد. انکولوژیست این عوارض جانبی را با داروها و طب مکمل مانند طب سوزنی کنترل‌ می‌کند.

احتمال زنده ماندن بعد از ابتلا به سرطان پستان چقدر است؟

به طور کل تشخیص زودهنگام سرطان پستان در درمان آن بسیار موثر است. درصد زنده ماندن بیمار به زمان تشخیص بیماری و سن بیمار بستگی دارد. بزرگی تومور، گسترش آن به غدد لنفاوی و سایر قسمت‌‌های بدن که با آزمایشات مولکولی تشخیص داده می‌شود، در این میان دخیل است. احتمال زنده ماندن زنانی که سرطان تهاجمی پستان دارند 90 درصد و میانگین امید به زندگی 10 ساله در آنها 83 درصد است.

اگر سرطان پستان در مراحل اولیه تشخیص داده شود و محدود به پستان شود، امید به زندگی 5 ساله در بیمار 99 درصد است.اگر سرطان پستان به غدد لنفاوی رسیده باشد امید به زندگی 5ساله در بیمار 85 درصد خواهد بود. اگر سرطان متاستاز داده باشد و سایر قسمت‌‌های بدن رادرگیر کرده باشد، امید به زندگی 5 ساله تا 27 درصد کاهش‌ می‌یابد. حتی در این شرایط نیز به کمک برخی درمان‌های پیشرفته و رعایت سبک زندگی درست می‌توان امید به زندگی و کیفیت زندگی بیمار را بالا برد.

منبع: healthline