پسوریازیس ، از علل و درمان تا پیشگیری از ابتلا به پسوریازیس

پسوریازیس نوعی اختلال خود ایمنی است که در آن سلول‌های طبیعی پوست با سرعت غیر طبیعی رشد کرده و در خارجی ترین لایه پوست سبب پوسته پوسته شدن و بروز ضایعات یا بثورات پوستی می‌شوند. این ضایعات ممکن است در هر بخشی از بدن ظاهر شوند.

شایع ترین نوع پسوریازیس انواع پلاک مانند آن است که باعث ایجاد لک‌هایی فلس مانند شده و به سادگی با انواع دیگر لک‌ها و ضایعات قابل افتراق است و پزشک با مشاهده سابقه پزشکی و معاینه می‌تواند آن را تشخیص دهد. در آمریکا طبق آمار رسمی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها حدود 6 میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند. پسوریازیس، مزمن و غیر قابل درمان است اما راه‌های موثری برای مدیریت علایم آن وجود دارد که از آن جمله می‌توان به مرطوب نگه داشتن پوست و مصرف داروهای موضعی و خوراکی و نوردرمانی اشاره کرد.

انواع پسوریازیس

شایع ترین نوع پسوریازیس، نوع پلاکی است اما این بیماری انواع دیگری هم دارد.

از شایع ترین اشکال این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

انواع پسوریازیس

پسوریازیس پلاکی

که به صورت دوره‌ای شعله ور می‌شود. این نوع پسوریازیس با پلاک‌های قرمز مشخص و فلس‌های نقره‌ای پوشیده شده است. پوست روی سطوحی که در طرف مقابل یک مفصل است بیشتر در معرض ابتلا به این نوع از پسوریازیس قرار دارد اما پلاک‌های پسوریازیس تقریباً در هر نقطه از پوست سر و دستگاه تناسلی هم ممکن است ایجاد شود.

پسوریازیس ناخن

که در ناخن‌های دست و پا دیده می‌شود که هم نوعی از پسوریازیس پلاکی است. تقریباً 80 تا 90 درصد از مبتلایان به پسوریازیس پلاکی دچار درگیری ناخن می‌شوند و بسته به اینکه کدام قسمت از ناخن درگیر شود علائمی از قبیل جدا شدن ناخن از بستر، خرد شدن ناخن، تغییر رنگ ناخن و ..  ایجاد می‌شود.

پسوریازیس معکوس

در چین‌های پوستی مانند زیر بغل، زیر سینه‌ها و بین باسن ایجاد می‌ شود. این نوع ضایعات به جای خشک و پوسته پوسته بودن قرمز و صاف هستند.

پسوریازیس خال دار یا قطره‌ای

معمولاً توسط یک عفونت ویروسی یا باکتریایی مانند استرپ ایجاد می‌‌شود. این بیماری با برجستگی‌های قطره مانند صورتی نشان داده مشده و بیشتر در کودکان و افراد زیر 30 سال شایع است.

پسوریازیس چرک‌دار

زمینه ساز ایجاد ضایعات پر مایع غیر مسری است که از مایع لنفاوی و گلبولهای سفید تشکیل شده است. این نوع پسوریازیس اغلب محدود به نواحی کوچک بدن است اما یک شکل نادر و بسیار جدی از بیماری به نام پسوریازیس von Zumbusch وجود دارد که در نواحی بزرگتر بدن تأثیر می‌گذارد و با تاول‌های پر از چرک و پوست قرمز همراه است. از دیگر علائم می‌توان به تب، لرز، کم آبی و افزایش ضربان قلب اشاره کرد. افراد مبتلا به نوع von Zumbusch اغلب باید در بیمارستان بستری شوند زیرا در صورت عدم درمان صحیح این بیماری می‌تواند کشنده باشد.

اریترودرما پسوریاتیک

وقتی اتفاق می‌‌افتد که کل بدن به رنگ قرمز روشن و پوسته پوسته می‌‌شود. در این شرایط برای تمایز اریترودرما پسوریاتیک از سایر بیماری‌ها به بیوپسی پوست نیاز است.

علائم پسوریازیس

مهمترین علامت انواع مختلف این بیماری، بثورات متمایز است که از آن جمله می‌توان به ضایعات پوستی ضخیم و نقره‌ای پسوریازیس، ضایعات اشکی قطره مانند، ضایعات آبدار و … اشاره کرد.

سایر علائم شایع که در اکثر انواع این بیماری وجود دارد شامل ناراحتی و به ویژه خارش در نواحی درگیر است. پسوریازیس همچنین می‌‌تواند باعث بروز علائمی خاص در مناطق درگیر شود. به عنوان مثال، هنگامی که ناخن‌های دست یا پا درگیر می‌شوند، ناخن ممکن است از بستر خود بلند شود.

علل

مانند هر اختلال خود ایمنی دیگر، سیستم ایمنی بدن شخصی که این بیماری را دارد به اشتباه به همان روشی که به یک تهدید واقعی مانند ویروس حمله می‌‌کند به بافت سالم حمله خواهد کرد. محققان معتقدند که این نقص در سیستم ایمنی بدن در ژن‌ها منتقل می‌‌شود، اگرچه داشتن استعداد ژنتیکی برای پسوریازیس به معنی ابتلای 100 درصد به آن نیست.

برای ظهور علایم اولیه پسوریازیس و برای شعله ور شدن علایم بعدی باید فاکتورهای دیگری وجود داشته باشد. از دلایل عمده شعله ور شدن علایم پسوریازیس می‌توان به عفونت، استرس، افزایش دمای بدن، آسیب پوستی، سیگار کشیدن و مصرف برخی داروهای خاص اشاره کرد.

تشخیص

پسوریازیس باعث ایجاد تغییرات مشخصی در ظاهر پوست، مو و ناخن‌ها می‌‌شود. پزشک برای تشخیص پسوریازیس به تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی نیاز دارد. در موادر نادر نیز بیوپسی تجویز می‌شود که در آن نمونه‌ای از پوست زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌ گیرد.

در صورتی که دچار بثورات یا تغییراتی در پوست سر یا ناخن‌ها شدید خوب است در مورد انواع مختلف پسوریازیس اطلاعاتی داشته باشید و بدانید این بیماری ممکن است با چه نوع بیماری‌های دیگری تشابهاتی داشته باشد.

درمان‌ها

مدیریت این بیماری معمولاً نیاز به ترکیبی از درمان‌ها و راهکارهای مراقبتی دارد.

از جمله پرمصرف ترین محصولات مورد استفاده در درمان پسوریازیس، مرطوب کننده‌ها هستند. داروهای ضد خارش (از شامپوهای حاوی جو دوسر گرفته تا آنتی هیستامین‌ها)؛ قطران زغال سنگ که قرنهاست که برای تسکین التهاب مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و شامپو‌های دارویی برای پسوریازیس پوست سر از داروهای مورد استفاده در این بیماری هستند.

نسخه‌هایی که معمولاً برای پسوریازیس تجویز می‌‌شود شامل کورتیکواستروئید موضعی، داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی، رتینوئیدهای موضعی، داروهای مشتق از ویتامینD، داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی و داروهای مبتنی بر پروتئین‌های بیولوژیک که با تزریق باعث مسدود شدن عناصر خاص در سیستم ایمنی بدن می‌شوند، است.

فتوتراپی اغلب برای افرادی که پسوریازیس متوسط ​​تا شدید دارند تجویز می‌‌شود و شامل قرار دادن تمام بدن یا قسمت‌های خاصی از آن در برابر اشعه ماوراء بنفش است، که خاصیت تسکین دهندگی و بهبود دهنگی ضایعات پوستی را دارد.

درمان پسوریازیس و جلوگیری از شعله ور شدن علایم

پسوریازیس می‌‌تواند بر هر جنبه‌ای از زندگی روزمره فرد تأثیر بگذارد. نحوه مقابله با پسوریازیس به این موضوع بستگی دارد که پزوریازیس از نظر جسمی و روحی چه تاثیری روی شما می‌گذارد.

از دیگر روش‌های درمان می‌توان به مقابله با سرما و خشکی هوا که سبب تحریک یا تشدید علایم می‌شود، یافتن راه‌هایی برای پوشاندن یا استتار ضایعات پوستی در صورتی که در روابط اجتماعی اختلال ایجاد می‌کند و اتخاذ تدابیری برای خواب کافی، در صورتی که بیماری سبب بروز اختلالاتی در خواب شده است، اشاره کرد.

افرادی که با این بیماری سر و کار دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی و اضطراب هستند زیرا این بیماری می‌‌تواند بر اعتماد به نفس، زندگی جنسی و دیگر موارد تأثیر منفی بگذارد. درخواست پشتیبانی از یک گروه یا درمانگر نیز می‌‌تواند کمک کننده باشد.