رایج­ ترین مشکلات واژن : دکتر فائزه شهبازی

خارش مداوم واژن، ترشحات غیرمعمول، حساسیت یا هر وضعیت غیر نرمالی که در واژن به وجود می­ آید، شما را متوجه خود خواهد کرد. برخی زنان در مراحل خاصی از زندگی دچار مشکلات واژن می­شوند و رایج ­ترین آنها عفونت قارچی، تریکومونیازیس و عفونت باکتریایی واژن است.

با اینکه این مشکلات نشانه­ های مشابهی دارند، اما عوامل به وجود آورنده آنها کاملاً متفاوت هستند. همچنین شیوه درمان آنها نیز متفاوت است، بنابراین برای درمان سریع و مؤثر عفونت­ ها، باید از نوع عفونت کاملاً مطلع باشید.

عفونت قارچی

بالا رفتن تعداد قارچ­ های موجود در واژن، اصلی­ ترین عامل عفونت واژن است. عامل ایجاد عفونت قارچی واژن یا همان برفک واژن، قارچی به نام کاندیدا است که در حالت طبیعی تعداد محدودی از آن در واژن وجود دارد و مشکلی ایجاد نمی­کند. در شرایط مناسب – مثلاً هنگام استفاده از آنتی بیوتیک­ها، بارداری، پیشگیری از بارداری، ابتلا به دیابت، یا ضعیف بودن سیستم ایمنی (حتی هنگامی که تنها دلیل آن استرس است) – کاندیدا تکثیر می­یابد و منجر به ایجاد عفونت قارچی می­شود که واژن و ناحیه تناسلی را تحت تأثیر قرار می­دهد. در این شرایط اگر اقدامات درمانی صورت نگیرد، قارچ­ها در محیط مرطوب و گرم واژن سریعاً تکثیر می­شوند و مشکلات واژن را ایجاد می کند.

از هر 4 زن، 3 نفر آنها حداقل یکبار در زندگی مشکلات واژن مانند عفونت قارچی را تجربه خواهند کرد و حدوداً نیمی از زنان در زندگی خود دو گونه عفونت واژن یا بیشتر را تجربه خواهند کرد. این عفونت­ها تقریباً همواره در سال­های باروری، پس از پایان دوره بلوغ و پیش از یائسگی، اتفاق می­ افتند. علت آن می­تواند تغییر شدید در میزان هورمون­ ها در این دوره­ ها باشد.

علائم عفونت قارچی

چنانچه به عفونت قارچی مبتلا باشید، به احتمال زیاد برخی یا تمام علائم زیر را در واژن یا لابیای ماژور (لبه ­هایی که دهانه واژن را پوشانده­ اند) مشاهده می کنید. این علائم ممکن است خفیف یا شدید باشند:

• خارش واژن
• ترشح سفید و غلیظ که ممکن است به پنیر شباهت داشته باشد
•  رابطه جنسی دردناک و درد واژن
• قرمزی پوست
• سوزش واژن
• جراحت
• التهاب
• حساسیت پوستی

برخی زنان این عفونت­ را بسیار تجربه می­کنند بنابراین با علائم و شیوه درمان آن آشنایی دارند. می­توانید از کرم ضد قارچ بدون نیاز به نسخه پزشک، شیاف یا قرص ­هایی که در واژن قرار داده می­شوند، از یک تا هفت روز بسته به محصولی که انتخاب می­کنید، برای درمان عفونت استفاده کنید. همچنین پزشکتان می­تواند قرص فلوکونازول را برایتان تجویز کند که برای درمان عفونت می­توایند به صورت تک دوز آن را مصرف کنید.

عفونت قارچی واژن

با این حال اگر نخستین باری است که این علائم را در خود مشاهده می­کنید، لازم است توسط پزشک معاینه شوید تا تشخیص درست درمورد مشکلات واژن داده شود و دیگر احتمال ها را نادیده بگیرد. این مسئله اهمیت بالایی دارد چرا که پژوهش­ها نشان می­دهند از هر سه خانمی که داروی درمان عفونت قارچی را تهیه می­کنند، دو نفر آنها به این بیماری مبتلا نیستند. داروهای درمان عفونت قارچی نمی­توانند به درمان بیماری­های مقاربتی یا عفونت باکتریایی واژن کمک کنند، در حالی که ممکن است به این بیماری­ها مبتلا باشید و استفاده از داروی نامناسب فقط شرایط بیماری را وخیم­ تر کند. به علاوه استفاده خودسرانه از داروی ضدقارچ، بدن را در مقابل این داروها مقاوم ­تر می­کند و درصورت ابتلا به عفونت قارچی در آینده، درمان آن بسیار دشوارتر خواهد بود.

تریکومونیازیس

عامل ایجاد ترکومونیازیس یک انگل است و از طریق رابطه جنسی محافظت نشده منتقل می­شود. این عفونت یکی از رایج­ترین انواع بیماری­های مقاربتی قابل درمان است و حتی زمانی که هیچ نشانه­ ای از خود بروز نمی­دهد هم می­تواند به فرد دیگر منتقل شود. با اینکه این عفونت در زنان شایع­تر است، اما مردان نیز به آن مبتلا خواهند شد. حدفاصل زمانی که به تریکومونیازیس مبتلا می­شوید تا زمانی که علائم بیماری خود را نشان می­دهند، 5 الی 28 روز است.

با اینکه بسیاری از زنان هیچ نشانه ­ای در خود نمی­ بینند، دیگر افراد ممکن است علائم زیر را داشته باشند:

• ترشح سبز-زرد رنگ واژن
• بوی نامطبوع واژن
• درد حین رابطه جنسی
• درد هنگام دفع ادرار
• خارش واژن و حساسیت پوستی
• درد لگن، هرچند بسیار نادر است

اگر احساس می­کنید به تریکومونیازیس مبتلا شده ­اید، باید از برقراری رابطه جنسی خودداری کرده و سریعاً به پزشک مراجعه کنید. اگر تشخیص پزشک تریکومونیازیس باشد، شریک جنسیتان نیز باید معاینه شده و در صورت نیاز درمان شود. تا زمانی که هردوی شما کاملاً درمان نشده ­اید و نشانه­ های بیماری از بین نرفته ­اند، نباید رابطه جنسی برقرار کنید. درمان تریکومونیازیس از طریق یکی از این دو آنتی بیوتیک انجام می­شود: مترونیدازول یا تینیدازول.

اگر تریکومونیازیس درمان نشود، در صورت مواجه شدن با ویروس ایدز، احتمال مبتلا شدن به آن در شما بیشتر خواهد بود. اگر به ویروس ایدز مبتلا هستید، ترکومونیازیس منجر به انتقال راحت­ تر ویروس ایدز به شریک جنسیتان خواهد شد، به همین دلیل است که به توصیه مرکز پیشگیری و درمان بیماری­ها، در صورت ابتلا به ویروس ایدز، بهتر است سالیانه آزمایش ابتلا به تریکومونیازیس را انجام دهید.

واژن باکتریایی

واژن باکتریایی اصلی ­ترین عامل مشکلات واژن و ترشحات واژینال در زنان است. واژن باکتریایی عفونت به شمار نمی­ آید بلکه زمانی ایجاد می­شود که تعداد متعادل باکتری­های لاکتوباسیل موجود در واژن با رشد باکتری­های دیگر، به هم بریزد.

با اینکه دلیل روشنی برای به وجود آمدن این وضعیت وجود ندارد، اما عوامل مختلفی وجود دارند که خطر بروز آن را افزایش می­دهند. از جمله:

• شریک جنسی جدید
• بارداری
•  دوش واژینال
• دستگاه آی یو دی
• عدم استفاده از کاندوم در تمامی مراحل رابطه جنسی

واژن باکتریایی

اگرچه بسیاری از زنان نشانه­ ای از این بیماری مشاهده نمی ­کنند، اما علائم آن در دیگر افراد ممکن است به صورت زیر باشد:

• بوی نامطبوع واژن (مشابه بوی ماهی)
• ترشح غیرطبیعی واژن به رنگ سفید یا خاکستری که می­تواند آبکی یا فوم مانند باشد
• خارش و/یا حساسیت واژن
• احساس سوزش هنگام دفع ادرار

واژن باکتریایی با استفاده از آنتی بیوتیک درمان می­شود و با اینکه علائم آن مشابه عفونت قارچی است، اما با داروهای مخصوص آن درمان نمی­شود. بهتر است تا پایان دوره درمان، رابطه جنسی نداشته باشید.

اگر واژن باکتریایی درمان نشود، خطر ابتلا به ایدز یا بیماری­ های مقاربتی را در شما افزایش می­دهد؛ هم­چنین در دوران بارداری می­تواند منجر به زایمان پیش از موعد یا کم ­وزن بودن نوزاد شود.

جوش واژن

همانطور که می دانید پوست ناحیه تناسلی و بخصوص ناحیه واژینال بسیار حساس است و چنانچه از لباس های خیلی تنگ استفاده کنید و یا عرق سوز شود، ممکن است باعث بروز جوش واژن شود. همچنین تغییرات هورمونی و اصلاح ناحیه تناسلی نیز می تواند موجب جوش واژن شود. برای اطلاعات بیشتر در این رابطه به مقاله ” جوش واژن ” مراجعه کنید.

واژینیسموس

یکی از اختلالات جنسی در بانوان می تواند بروز واژینیسموس باشد. واژینیسموس به حالتی می کویند که در آن هنگام دخول به طور ناگهانی و ناخواسته، عضلات واژن منقبض می شوند و ممکن است این مشکل در اوایل شروع فعالیت جنسی به وجود بیاید. برای اطلاعات بیشتر در این رابطه به مقاله ” واژینیسموس ” وبسایت مینت مراجعه کنید.

تغییرات واژن در یائسگی

با ورود به دوران یائسگی و کاهش هورمون های استروژن بدن، تغییرات عمده ای در بدن به وجو می آیند. از تغییرات واژن در یائسگی می توان به خشکی واژن اشاره کرد. که این مشکل نیز راهکار متنوعی دارد و برای اطلاعات بیشتر به مقاله ” خشکی واژن ” مراجعه کنید.

خارش واژن در دوران پریود

از جمله دلایلی که می تواند در خارش واژن در دوران پریود دخیل باشند، می توان به عفونت های واژینال مانند عفونت باکتریایی، تریکومونیایی، قارچی و یا حتی در بعضی مواقع، ترکیبی از این عفونت ها اشاره کرد. علاوه بر دلایل عفونی، گاهی سایش پوستی و آسیب به لایه اپیدرم پوست و ایجاد درماتیت های پوستی می تواند از دلایل خارش واژن در دوران پریود باشد.

درد واژن در دوران بارداری

درد واژن در دوران بارداری نیز می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. از رشد جنین گرفته تا گرفتگی عضلات رحمی، عفونت قارچی، افزایش جریان خون و بارداری خارج از رحم می تواند از دلایل در واژن در دوران بارداری باشد که برای اطلاعات بیشتر می توانید به این مقاله در وبسایت مینت مراجعه کنید.

پیشگیری از مشکلات واژن

در حالت عادی، تعداد باکتری­ ها و قارچ­ های موجود در واژن متعادل است، اما برخی عوامل خاص می­توانند این تعادل را به هم بریزند. اگر مستعد ابتلا به عفونت باکتریایی واژن هستید، برای متعادل نگه داشتن محیط واژن می­توانید راهکارهای زیر را به کار ببرید:

• لباس زیر نخی بپوشید
• جوراب شلواری، لگ یا شلوار جین تنگ نپوشید
• دوش واژن نگیرید
• از محصولات بهداشتی یا دستمال توالت­ های معطر استفاده نکنید
• تامپون، نواربهداشتی یا پدهای بهداشتی را مرتباً تعویض کنید
• در اسرع وقت لباس خیس خود را عوض کنید
• هنگامی که خود را خشک می­کنید، دستمال را از جلو به عقب بکشید نه برعکس

در صورت داشتن هرگونه مشکلات واژن، هر چه قدر هم کوچک، آن را با پزشک خود درمیان بگذارید. در صورت بروز حساسیت یا مشاهده علائم غیرطبیعی، سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب آن را آغاز کنید. با این که موارد فوق، رایج­ ترین بیماری­ های واژینال هستند اما بیماری­ های دیگری مانند عفونت دستگاه ادراری، واژینیتیس و ولوودینیا هم وجود دارند که علائم مشابهی با این سه بیماری اصلی دارند.