بارداری یک دوره هیجان انگیز است اما می‌تواند استرس‌زا نیز باشد. (مخصوصا اینکه از نکات مهم دوران بارداری اطلاع نداشته باشید) به طور متوسط، یک بارداری کامل به مدت 40 هفته طول می‌کشد. عوامل زیادی وجود دارد که میتوانند در بارداری تأثیر بگذارند به همین خاطر دانستن اینکه چه کارهایی میتوانید انجام دهید تا در دوران بارداری سالم بمانید و زندگی سالمی را به کودک خود ببخشید، به شما کمک میکند تا آرامش پیدا کنید. در این مقاله می‌خواهیم شما را با نکات ضروری دوران بارداری که هر خانمی باید بداند، آشنا کنیم.
ورزش در دوران بارداری
انجام منظم فعالیت بدنی دارای مزایای سلامتی در دوران بارداری است و همچنین به آماده سازی بدن برای زایمان کمک میکند. با این حال، تغییر یا انتخاب یک برنامه ورزشی مناسب در دوران بارداری بسیار مهم است زیرا بارداری روی واکنش بدن به ورزش تأثیر می‌گذارد.
نسبت به سطح ورزشی که انجام می‌دهید حساس باشید و برای اطمینان از اینکه روال ورزش برای شما یا کودک شما مضر نیست، با پزشک متخصص خود مشورت کنید. برای اکثر خانم‌های باردار حداقل 30 دقیقه ورزش با شدت متوسط در بیشتر روزهای هفته، توصیه میشود. پیاده‌روی یک تمرین عالی برای مبتدیان است. این تهویه هوازی متوسط با حداقل فشار در مفاصل شما را فراهم میکند. سایر گزینه‌های مناسب شامل شنا، ایروبیک کم فشار و دوچرخه سواری بر روی دوچرخه ثابت است. تمرین‌های قدرتی نیز خوب است، البته زمانی که با وزنه‌های خیلی سنگین کار نکنید.
ورزش شدید، اکسیژن و جریان خون به عضلات و به دور از رحم شما را افزایش میدهد. به طور کلی شما باید بتوانید در حین انجام ورزش مکالمه خود را ادامه دهید. اگر نمی‌توانید به طور عادی صحبت کنید در حالی که کار میکنید، احتمالاً به خودتان خیلی فشار می‌آورید.
شما در این در دوران، با ورزش میتوانید:
- کمردرد، یبوست، نفخ و تورم را کاهش دهید
- سطح روحی و انرژی خود را تقویت کنید
- به شما کمک میکند بهتر بخوابید
- از افزایش وزن اضافی جلوگیری کنید
- تقویت عضله، قدرت و استقامت
از طرف دیگر پزشک ممکن است به شما توصیه کند در صورت وجود موارد زیر ورزش نکنید:
- برخی از انواع بیماریهای قلبی و ریه
- پره اکلامپسی یا فشار خون بالا که برای اولین بار در دوران بارداری ایجاد میشود
- مشکلات دهانه رحم
- خونریزی مداوم واژینال در سه ماهه دوم یا سوم
- مشکلات جفت
- پارگی زودرس غشاها
- کم خونی شدید
کاهش وزن در دوران بارداری
از دست دادن وزن در دوران بارداری ممکن است نگران کننده به نظر برسد اما بسیار متداول است. گاهی اوقات حتی جای نگرانی نیست، به خصوص اگر کاهش وزن کوتاه مدت باشد. اما اگر کاهش وزن، طولانی مدت باشد یا بعد از سه ماهه اول رخ دهد، در این صورت موجب نگرانی میشود و نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
در اوایل بارداری، کودک کاملاً ریز است و فقط به مواد مغذی و کم کالری نیاز دارد. بنابراین، کاهش وزن غیرارادی در این دوره (که معمولاً مربوط به حالت تهوع است) تأثیر منفی بر رشد کودک نخواهد گذاشت. در این دوران بسیاری از زنان باردار با مشکل کمبود غذا روبرو هستند به همین دلیل ممکن است وزن کم کنند. اما تا زمانی که کمی غذا می خورید و بیش از چند کیلوگرم از دست نمی‌دهید، این کاهش وزن ناشی از حالت تهوع چیزی نیست که نگران آن باشید. معمولاً این علائم تا هفته 14 بهبود می‌یابد و افزایش وزن شروع می شود زیرا پس از سه ماهه اول، افزایش تدریجی وزن برای سلامتی کودک و همچنین ایجاد ذخایر چربی لازم برای بدن زنان برای حمایت از رشد کودک، زایمان و شیردهی ضروری میشود.
دقت داشته باشید که اگرچه هرگز برای کاهش وزن در دوران بارداری نباید به سراغ رژیم غذایی بروید، اما باید از افزایش بیش از حد وزن نیز خودداری کنید. اگر در دوران بارداری مشکل مدیریت رژیم و وزن دارید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
تاثیر الکل در بارداری، یکی از نکات مهم بارداری
کارشناسان توصیه می‌كنند كه اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به هیچ وجه الكل ننوشید تا خطرات مربوط به نوزاد شما به حداقل برسد. نوشیدن الکل در دوران بارداری می‌تواند منجر به صدمات طولانی مدت به کودک شود، هرچه بیشتر بنوشید، این خطر بیشتر است. هنگام نوشیدن، الکل از خون شما از طریق جفت به کودک منتقل میشود.
الکل می‌تواند به طور جدی بر رشد جنین تأثیر بگذارد. نوشیدن آن، به ویژه در 3 ماه اول بارداری، خطر سقط جنین، زایمان زودرس و کودک با وزن کم را افزایش دهد. اما نوشیدن آن بعد از 3 ماه اول بارداری ممکن است خطرات آن بعد از تولد کودک، او را تحت تأثیر قرار دهد که این این تأثیرات شامل مشکلات یادگیری و مشکلات رفتاری است.
همچنین نوشیدن زیاد در طول دوران بارداری می‌تواند باعث شود کودک شما یک بیماری جدی به نام سندرم الکل جنین پیدا کند.
تعیین جنسیت در دوران بارداری
جنسیت نوزاد توسط سلول اسپرم تعیین میشود که ابتدا تخمک را بارور میکند. اگر اسپرم دارای یک کروموزوم X باشد، کودک دختر خواهد شد. اگر اسپرم دارای یک کروموزوم Y باشد، کودک پسر خواهد بود. اگرچه ترکیب کوچک کروموزوم XX (ماده) یا XY (نر) نوزاد شما از لحظه لقاح تعیین میشود اما دستگاه تناسلی او در حدود نه هفته شروع به توسعه نمی‌کند.
به همین دلیل به احتمال زیاد لازم است تا حدود 18 تا 20 هفته صبر کنید. پزشکان معمولاً در این زمان میتوانند جنسیت کودک را در طی یک مراجعه معمول سونوگرافی مشخص کنند، اما نه همیشه زیرا موقعیت کودک در هنگام سونوگرافی بسیار مهم است و اگر کودک شما به خود پیچیده باشد، ممکن است لازم باشد تا قرار ملاقات بعدی خود صبر کنید ولی به دلایل واضح معمولاً تشخیص کودک پسر ساده‌تر است. برای اطلاعات بیشتر به مقاله تعیین جنسیت در دوران بارداری مراجعه کنید.
میل جنسی و نکات در دوران بارداری
استروژن هورمون اصلی زن است و اندام‌های جنسی زن را کنترل میکند. سطح استروژن در بدن مستقیماً با محرک جنسی ارتباط دارد به همین خاطر نوسانات دوران بارداری کاملاً طبیعی است زیرا هنگامی که باردار می‌شوید در بدن شما تغییرات هورمونی رخ میدهد که باعث افزایش یا کاهش میل در شما میشود. این حالات برای هر زن متفاوت است و حتی در هر حاملگی نیز متفاوت است.
میل جنسی در دوران بارداری به گونه ای است که در ابتدای سه ماهه اول، اکثر خانم‌ها کاهش میل جنسی را تجربه می‌کنند. دلیل آن این است که سه ماهه اول بدن با حالت تهوع، خستگی و افزایش حساسیت همراه است. اما با این حال ممکن است برای بعضی از خانم‌ها، تغییرات هورمون‌ها تأثیر متضاد داشته باشد و باعث افزایش میل در آن‌ها شود.
در سه ماهه دوم نیز بدن به منظور رفع نیازهای کودک در حال رشد خود شروع به تولید مایعات بیشتری می کند. این به معنی افزایش جریان خون به سینه، اندام‌های جنسی و فرج است به همین منظور باعث میشود تا لذت جنسی افزایش یابد.
وقتی وارد سه ماهه سوم خود می‌شوید، احتمالاً میل جنسی شما دوباره کاهش می‌یابد زیرا با نزدیک شدن به زایمان، بسیاری از خانم‌ها توجه بیشتری به زایمان و سلامت کودک می‌کنند و میل کمتری به رابطه جنسی دارند.
حالت خوابیدن در دوران بارداری
یکی از نکات مهم دوران بارداری حالت خوابید است. کارشناسان توصیه می‌کنند که زنان باردار در سه ماهه دوم و سوم از خوابیدن به روی پشت خودداری کنند. زیرا در این حالت، تمام وزن رحم و جنین را بر روی کمر، روده و سیاهرگ که رگ اصلی حامل خون از قسمت تحتانی بدن به قلب است، می‌گذارد.
این فشار می‌تواند کمردردها و بواسیر را تشدید کند و باعث شود هضم کمتری داشته باشید، همچنین باعث ایجاد تداخل در گردش خون، پایین آمدن فشار خون و سرگیجه نیز میشود. در صورتی که گردش خون کمتر از حد مطلوب باشد، می‌تواند جریان خون به جنین را کاهش داده و اکسیژن و مواد مغذی کمتری به کودک شما برسد. اما اگر زمانی بیدار شدید و فهمیدید که یک شب به پشت خود چرخیده و خوابیده‌اید، نگران نباشید. فقط سعی کنید از طولانی شدن مدت زمان خواب در این حالت خودداری کنید.
بنابراین بهترین وضعیت خوابیدن در دوران بارداری مخصوصا در طول سه ماهه دوم و سوم، خوابیدن در هر طرف (ترجیحاً چپ) است. این موقعیت هم برای شما و هم برای کودک‌تان ایده آل است و باعث میشود حداکثر جریان خون و مواد مغذی به جفت شود زیرا فشار کمتری بر روی سیاهرگ است. همچنین عملکرد کلیه را تقویت میکند تا مواد زاید را بهتر از بین ببرد و تورم در پاها، مچ پا و دست‌ها کمتر شود.
تغذیه در دوران بارداری، از نکات مهم ئوران بارداری
تغذیه از نکات مهم دوران بارداری
یکی از نکات دوران بارداری که باید به آن توجه کنید، تغذیه است. برای داشتن یک بارداری سالم، تقریباً روزانه 300 کالری اضافی مورد نیاز بدن است. این کالری‌ها باید از یک رژیم متعادل که شامل: پروتئین، میوه، سبزیجات و غلات سبوس‌دار هستند حاصل شود. همچنین شیرینی‌ها و چربی‌ها باید به حداقل برسند. یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به کاهش برخی از علائم بارداری مانند تهوع و یبوست کمک کند.
مصرف مایعات نیز بخش مهمی از تغذیه بارداری و نکات دوران دوران بارداری به حساب می‌آیند بنابراین شما علاوه بر مایعات موجود در سوپ و آبمیوه میتوانید با نوشیدن چند لیوان آب در روز به میزان کافی مایعات مصرف کنید.
غذاهایی که برای سلامتی و رشد جنین در دوران بارداری مفید هستند، عبارت‌اند از:
- سبزیجات: هویج، سیب‌زمینی، کدو تنبل، اسفناج، سبزیجات پخته شده، گوجه فرنگی و فلفل دلمه‌ای قرمز (برای ویتامین A و پتاسیم)
- میوه‌ها: طالبی، انبه، آلو، موز، زردآلو، پرتقال و گریپ فروت قرمز یا صورتی (برای پتاسیم)
- لبنیات: ماست بدون چربی یا کم چربی، شیر کم چربی، سویا (برای کلسیم، پتاسیم، ویتامین‌های A و D)
- غلات: غلات و حبوبات پخته (برای آهن و اسید فولیک)
- پروتئین‌ها: لوبیا و نخود فرنگی؛ آجیل و دانه‌ها؛ گوشت بدون چربی، گوسفند و ماهی قزل آلا، شاه‌ماهی و ساردین.
علائم و علل سقط جنین و نکات آن در بارداری
سقط جنین از بین رفتن نوزاد قبل از هفته بیستم بارداری و هفته های اول بارداری است. بیش از 80٪ سقط جنین در 3 ماه اول بارداری اتفاق می‌افتد و سقط جنین پس از 20 هفته کمتر اتفاق می‌افتد. بیشترین سقط ها در دوازده هفته اول بارداری (سه ماه اول) رخ میدهد. اگر لکه بینی همراه با گرفتگی شدید، تب، ترشحات غیرطبیعی واژن همراه باشد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
علائم سقط جنین شامل موارد زیر است:
- خونریزی واژن
- گرفتگی شدید
- شکم درد
- ضعف
- درد شدید در کمر
- تب با هر یک از علائم ذکر شده در بالا
- کاهش وزن
- مخاط سفید-صورتی
- انقباضات
- بافتی که به نظر می‌رسد مانند لخته شدن خون از مهبل است
- علائم بارداری کمتری مشاهده شود
بیشتر سقط ها به دلیل مشکلات کروموزومی هستند که حین تقسیم و رشد جنین ایجاد میشوند. از عواملی که احتمال سقط را افزایش میدهند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سن بالا
- بیماریهای مزمن مثل فشار خون بالا
- سقط در بارداریهای قبل
- مشکلات رحم
- سیگار، الکل و مواد مخدر
- کمبود وزن یا اضافه وزن
- مصرف برخی داروها
بارداری در ماه رمضان
بسیاری از کارشناسان معتقدند روزه گرفتن در دوران بارداری ممکن است سلامتی مادر یا جنین را به خطر بیاندازد. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد زنان بارداری که در ماه رمضان روزه می‌گیرند ممکن است نوزادانی با وزن بسیار پایین داشته باشند. روزه داری ممکن است خطر کمبود آب بدن را افزایش دهد و بر نحوه عملکرد کلیه‌های شما و میزان مایعات اطراف کودک تأثیر بگذارد.
البته تأثیر روزه در دوران بارداری ممکن است به سلامتی کلی مادر، مرحله بارداری و زمان ماه رمضان بستگی داشته باشد. به همین خاطر میتوانید با هماهنگی و مشورت با پزشک متخصص خود روزه بگیرید، کم آبی بدن چیزی است که باید مراقب آن باشید، به ویژه اگر ماه رمضان در روزهای گرم تابستان باشد. احساس تشنگی یا داشتن ادرار با رنگ تیره می‌تواند علائم اولیه کم آبی بدن باشد، علائم دیگر شامل سرگیجه، سردرد، خستگی، خشکی دهان و عبور مقدار کمی از ادرار به ندرت در روز است.
داشتن رابطه جنسی در دوران بارداری
کارشناسان در بسیاری از مطالعات نتیجه گرفته‌اند که رابطه جنسی در دوران بارداری هیچ ارتباطی با افزایش خطر زایمان زودرس یا سقط جنین ندارد و زنان میتوانند در این دوران رابطه جنسی برقرار کند زیرا کودک توسط عضلات قوی رحم، مایع آمنیوتیک و یک پلاگ مخاطی که در اطراف دهانه رحم وجود دارد، محافظت میشود. با این حال، اگر پزشک متخصص کسی را در معرض خطر بالا بداند، ممکن است توصیه کند که فرد در طول بارداری یا فقط در مراحل بعدی از مقاربت جنسی اجتناب کنند.
با بزرگ شدن شکم، زنان ممکن است دریابد که موقعیت‌های خاصی برای او راحت‌تر است. صحبت صریح در مورد رابطه جنسی می‌تواند به هر دو کمک کند تا در طول دوران بارداری از رابطه جنسی لذت ببرند.
لکه بینی در بارداری
در دوران بارداری ممکن است برای مدت کوتاهی خونریزی خفیف داشته باشید که به آن لکه بینی میگویند و رنگ آن از صورتی تا قهوه ای است. لکه بینی در بارداری ممکن است به چند علت رخ دهد. این عوامل را در اینجا بررسی میکنیم:
تاتو در بارداری
به دلیل تغییرات هورمونی در بارداری، چهره کمی تغییر میکند که ممکن است بعد از زایمان که چهره به حالت عادی برمیگردد، نتیجه ای کاملا متفاوت را از تاتوی انجام شده تان ببینید. مهمتر از همه تاتو در بارداری خطرناک بوده و بهتر است از آن خودداری شود. هپاتیت B و اچ آی وی عفونتهایی هستند که به دلیل تمیز و بهداشتی نبودن، میتوانند مادر باردار و جنین را تهدید کنند و علاوه بر این بعضی از جوهرهای خال کوبی حاوی فلزات سنگین مانند: سرب، جیوه و آرسنیک هستند که احتمال خطر را به خصوص در سه ماهه اول، افزایش میدهد.
مسافرت در بارداری
زمان ایده‌آل برای سفر در دوران بارداری، سه ماهه دوم است زیرا مشکلات اوایل بارداری و احتمال سقط، برطرف شده و همچنین سختی و مشکلات سه ماهه سوم را ندارد. برای مسافرت در دوران بارداری لازم است در مورد سفرتان اطلاعات کافی کسب کنید. اطلاعاتی مانند: زمان سفر، بیمه سفر، واکسیناسیون، مراکز درمانی و فوریتهای پزشکی مقصد و…
لازم است که سوابق پزشکی خود را با خود ببرید تا در صورت لزوم بتوانید اطلاعات لازم را به پزشکان نشان دهید.
لازم به ذکر است که برای سفر با هواپیما برخی از شرکتها بعد از هفته 28 بارداری، با مجوز پزشک اجازه پرواز و بعد از هفته 35 بارداری اجازه پرواز نمیدهند.
اگر در زمان بارداری با هواپیما سفر میکنید به خصوص برای مدت طولانی، بیشتر آب بنوشید، کمی قدم بزنید و جوراب ساق بلند بپوشید تا از ورم پا جلوگیری کند.
اما برخی مشکلات ممکن است سفر را برای شما سخت کند که برخی از آن‌ها در اینجا ذکر شده است:
- کم خونی شدید
- مشکلات قلبی
- مشکلات تنفسی
- خونریزی
نکات کار کردن در دوران بارداری
اگر در حین بارداری، مشغول به کار هستید، به مواردی که در اینجا ذکر شده، دقت فرمایید:
- کارفرمای خود را از این قضیه مطلع کنید تا کارهایی را که برایتان مخاطره آمیز است، به شما واگذار نکند و کارهای دیگری را جایگزین کند. اگر فعالیت جایگزینی وجود ندارد، مرخصی بدهد.
- بهتر است که کارفرمایتان اولین کسی باشد که بارداری‌تان را متوجه میشود و خوب است که خودتان این موضوع را به او اطلاع دهید نه اینکه از دیگران بشنود.
- اگر نگران سلامتی خود و فرزندتان هستید، با پزشک خود مشورت کنید.
- در مورد حقوق و مزایا و مرخصیهای زایمان آگاهی کسب کنید.
- میتوانید از بخشی از مرخصی زایمان خود، قبل از تولد نوزادتان استفاده کنید.
- اگر با سرب، جیوه یا سایر مواد شیمیایی کار میکنید، بسیار مراقب باشید چون ممکن است سلامتی شما و فرزندتان را به خطر بیندازد.
- اگر نگران کار با رایانه هستید، اطلاعی مبنی بر خطر رایانه بر سلامتی در دوران بارداری، گزارش نشده.
- تنقلات و میانوعده های مناسب با خود داشته باشید تا از افت قند خون و تهوع جلوگیری کند.
- در حین جلسات، نزدیک در خروجی بنشینید تا در صورت تهوع، بتوانید راحت خارج شوید.
منبع: healthline
دیدگاهتان را بنویسید