پره اکلامپسی یکی از مشکلات دوران بارداری است و به شرایطی گفته میشود که در آن با افزایش فشار خون مادر، مقدار زیادی پروتئین از طریق ادرار دفع میشود. که در اوخر بارداری و از هفته بیستم به بعد در 8 درصد بارداری‌ها رخ می‌دهد . این موضوع هم برای مادر و هم جنینش خطرناک است و باید سریعا توسط تیم پزشکی درمان شود. علائم پره اکلامپسی بعد از زایمان از بین می‌رود.
چطوری در کمترین زمان ممکن باردار بشم؟🤰
عوارض ناشی از پره اکلامپسی
از خطرات پره اکلامپسی برای مادر و جنین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشنج مادر
- سکته مغزی یا خونریزی در مغز
- نارسایی موقتی کلیه
- مشکلات کبدی
- لخته شدن خون
- قطع جفت: جفت از دیواره رحم جدا می شود و باعث ناراحتی جنین و خونریزی در مادر خواهد شد
- رشد ضعیف کودک
- زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس
- زایمان سزارین
سندرم HELLP چیست؟
سندرم HELLP نوعی شدیدی از پره اکلامپسی و مخفف همولیز (تجزیه گلبول های قرمز)، آنزیم های کبدی بالا و پلاکت‌های کم (پلاکت‌ها در کمک به لخته شدن خون مهم هستند) است.
سندرم HELLP میتواند بدون بسیاری از علائم معمولی پره اکلامپسی از جمله فشار خون بالا و پروتئینوری (دفع پروتئین از ادرار) بروز کند و این موضوع در بعضی موارد مانع از تشخیص زودهنگام میشود.
از علائم شایع سندرم HELLP میتوان به خستگی، حالت تهوع، استفراغ و درد سمت راست یا میانی شکم اشاره کرد.
تشخیص معمولاً با آزمایش خون امکان پذیر است.
برای درمان سندرم HELLP و ناهنجاری‌های مرتبط با آن زایمان ضروری است. از عوارض مرتبط با سندرم HELLP میتوان به پارگی کبد، خونریزی گسترده، سکته مغزی و تشنج اشاره کرد.
اکلامپسی چیست؟
اکلامپسی
اکلامپسی عارضه‌ای خطرناک است که تقریباً در یک درصد از زنان مبتلا به پره اکلامپسی ایجاد میشود و زمینه ساز تشنج یا اغماست. از علائم هشدار دهنده این اختلال میتوان به سردردهای شدید، تاری دید یا دو بینی، لکه بینی و درد شکم اشاره کرد.
این بیماران اغلب دارای رفلکس‌های بیش فعال هستند. درمان در این بیماران مبتنی بر جلوگیری از تشنج بیشتر است و عموماً شامل تزریق داخل وریدی سولفات منیزیم حداقل برای 24 تا 48 ساعت میشود. فشار خون بالا باید در این بیماران به صورت تهاجمی درمان شود. پس از تثبیت وضعیت مادر، زایمان انجام میشود. اگر نوزاد بسیار نارس باشد (کمتر از 32 هفته)، ممکن است زایمان به مدت 24 تا 48 ساعت به تأخیر بیافتد تا کورتیکواستروئید به مادر داده شوند. این استروئیدها به بالغ شدن ریه‌های جنین کمک کرده و از دیگر عوارض مربوط به تولد زودرس جلوگیری می‌کنند.
در برخی موارد، اکلامپسی ممکن است به دنبال زایمان به ظاهر طبیعی و حتی بعد از اینکه بیمار از بیمارستان مرخص شد، بروز کند.
عوامل ایجاد کننده آن
به نظر می‌رسد پره اكلامپسی ناشی از بروز مشكل در سلامت جفت باشد (ارگانی كه در دوران بارداری در رحم ایجاد میشود و وظیفه تأمین اکسیژن و مواد مغذی به نوزاد را دارد). پره اکلامپسی زمانی رخ می‌دهد که میزان خونرسانی به جفت در پره اکلامپسی کاهش یابد و این میتواند منجر به ایجاد مشکلات مادر و همچنین نوزاد شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به پره اکلامپسی هستند؟
- زنانی که برای نخستین بار باردار می‌شوند
- زیر 20 سال یا بالای 40 سال سن دارند
- سابقه فشار خون بالا دارند
- در بارداری قبل سابقه پره اکلامپسی داشته‌اند
- سابقه خانوادگی پره اکلامپسی یا فشار خون بالا دارند
- دارای اضافه وزن هستند
- اختلال سیستم ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید دارند
- مبتلا به بیماری کلیوی‌اند
- چندقلو بارداند
- لقاح آزمایشگاهی داشته‌اند
- از نژاد آفریقایی آمریکایی‌اند
آیا خطر اکلامپسی سلامت من را تهدید میکند؟
ما دقیقا نمیدانیم چه چیزی باعث چنین مشکلی می شود ولی مواردی هست که احتمالا باعث تشدید خطر برای سلامتی شما می شود. این موارد ریسک فاکتورهای بیماری هستند. اگر در معرض یکی از این ریسک فاکتورها قرار دارید ماما را درجریان قرار بدهید.
برای تشخیص مشکل باید فشار خون شما اندازه گیری شود و آزمایش ادرار برای سنجش میزان پروتئین بدهید.
سلامت نوزاد هم به روش های زیر بررسی می شود:
سونوگرافی– این آزمایش بارداری با استفاده از امواج صوتی روی مانیتور انجام می شود تا تصویری از نوزاد در شکم مادر داده شود. سونوگرافی روند رشد نوزاد را در شرایط عادی بررسی میکند. ماما همچنین میتواند نگاهی به جفت و مقدار مایع اطراف نوزاد بیندازد تا از سلامت بارداری شما مطمئن شود.
آزمایش های غیرتهاجمی– برای سنجش ضربان قلب نوزاد
پروفایل بیوفیزیکی– این آزمایش ترکیبی از آزمایش غیرتهاجمی با سونوگرافی است.
توجه داشته باشید که درمان به شدت مشکل و مدت زمان بارداری شما بستگی دارد. حتی اگر مشکل خفیفی داشته باشید باید درمانی را شروع کنید که بدانید شرایط شما را بدتر نمیکند.
علائم بیماران مبتلا به پره اکلامپسی
علائم در بیماران مبتلا شامل موارد زیر است:
- سردرد
- تاری دید
- بروز نقاط تاریک در بینایی
- درد شکم در سمت راست
- ورم در دست و صورت
- افزایش وزن
تشخیص پره اكلامپسی
پره اكلامپسی اغلب در ملاقات های معمول قبل از زایمان با بررسی میزان افزایش وزن، فشار خون مادر و میزان پروتئین در ادرار تشخیص داده میشود. اگر متخصص زنان و زایمان به پره اكلامپسی مشكوك شود آزمایش خون اضافی انجام میشود. در برخی موارد، پس از اندازه گیری فشار خون در بیمارستان، آزمایش ادرار 24 ساعته برای بررسی پروتئینوری (پروتئین موجود در ادرار) تجویز میشود. همچنین گاهی سونوگرافی و مانیتورینگ جنین برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت جنین لازم است.
روشهای درمان
پره اکلامپسی تنها با زایمان قابل درمان است. اگر بیمار در هفته 37 حاملگی یا بیشتر باشد، زایمان سریعا انجام میشود اما اگر پره اکلامپسی در اوایل بارداری رخ دهد، خانم باید در بیمارستان بستری شود تا وضعیت او و جنینش زیر نظر گرفته شوند. در این مدت اگر پره اکلامپسی بدتر یا شدیدتر شود زایمان انجام خواهد شد. زنان مبتلا به پره اکلامپسی از طریق القای زایمان میتوانند زایمان واژینال داشته باشند که در صورت نزدیک تر بودن بیمار به ترموس یا سزارین برنامه ریزی شده، احتمالاً موفقیت آمیز خواهد بود. در حین زایمان و به دنبال آن، زنان مبتلا به پره اکلامپسی اغلب منیزیم داخل وریدی (مستقیم به داخل ورید) دریافت می‌کنند تا از بروز اکلامپسی جلوگیری شود.
آیا دز پایین آسپیرین خطر پره اکلامپسی و زایمان زودرس را کم میکند؟
برای بعضی از زنان چنین تأثیری دارد. اگر ماما متوجه شود که شما در معرض خطر هستید ممکن است دز پایین آسپیرین را برای پیشگیری از خطر تجویز کند. بچه آسپیرین که همان دز پایین آسپیرین است شامل 81 میلی گرم آسپیرین می شود. بنابراین میتوانید در مورد تأثیرگذار بودن دز پایین این قرص با ماما صحبت کنید.
آسپیرین را بدون نسخه میتوانید بخرید یا اینکه ماما برایتان نسخه کند. در نسخه ماما دز مصرفی شما را مشخص میکند. اگر مصرف دز پایین برایتان مشخص شود لازم است کاملا با دقت طبق تجویز مصرف کنید و به سراغ دز بالاتر نروید.
اگر خطر اکلامپسی برای شما بالاتر باشد، ماما احتمالا از هفته سیزدهم بارداری دز پایین آسپیرین را برایتان تجویز میکند یا اینکه ممکن است از شما بخواهد این دز پایین را در صورت ابتلا به دیابت یا فشار خون بالا مصرف کنید. بنابراین باید دقیقا طبق تجویز ماما عمل کنید.
بنابر گزارش کالج زنان و زایمان ACOG، مصرف دز پایین روزانه این قرص مشکلات کم خطری برای مادر دارد و مصرف آن نگران کننده نیست.
درمان پره اکلامپسی خفیف
بسیاری از زنان مبتلا به نوع خفیف، پس از هفته 37 بارداری مشکل جدی ندارند. بنابراین اگر شما هم یکی از این زنان هستید:
◄ ماما فشار خون و ادرار شما را منظم چک میکند. ممکن است برای مانیتور کردن بهتر وضعیت از شما بخواهد در بیمارستان بمانید. اگر در بیمارستان نمی مانید، ماما از شما میخواهد تا هفته ای یک یا دو مرتبه برای چک آپ به او مراجعه کنید. همچنین باید درخانه فشار خونتان را اندازه گیری کنید.
◄ ماما از شما میخواهد تا لگدهای نوزاد و همچنین زمان حرکات او را ثبت کنید. برای شمارش لگدهای نوزاد دو روش وجود دارد:
- هر روز حساب کنید چقدر طول میکشد تا نوزاد حرکت کند ( ده مرتبه). اگر حرکات او طولانی تر از 2 ساعت باشد باید به ماما اطلاع بدهید.
- سه مرتبه در هفته تعدادی از حرکات نوزاد را طی یک ساعت دنبال کنید. اگر حرکات تغییر کند باید به ماما اطلاع بدهید.
سخن پایانی: آیا میتوان از پره اکلامپسی جلوگیری کرد؟
خانم‌هایی که در معرض این بیماری هستند، با رعایت برخی موارد میتوانند احتمال بروز این اختلال را در خود کاهش دهند. مثلا اگر اضافه وزن دارند وزن کم کنند، سیگار نکشند، فشار خون بالا را تحت کنترل بگیرند، به طور منظم ورزش کنند و در بارداری‌های پرخطر به طور روزانه پس از هفته دوازدهم حاملگی، مصرف آسپرین (80 میلی گرم) را شروع کنند.
منبع:: my.clevelandclinic.org، marchofdimes
دیدگاهتان را بنویسید