علائم یائسگی ، دکتر فائزه شهبازی پاسخ می دهد

در یائسگی بدن شما چه چیزی را تجربه می­کند؟ علائم یائسگی چیست؟ آیا یائسگی بیماری است؟

زندگی بانوان مراحل و اتفاقات منحصر به فردی را در بر دارد، یکی از آنها یائسگی است. در این مقاله در مورد علائم یائسگی ، پیش یائسگی و مراحل این برهه از زندگی بانوان به تفصیل صحبت می کنیم.

یائسگی چیست؟

باورود بانوان به میانسالی در بدن، تغییرات فیزیولوژیکی خاصی رخ می­دهد که منجر به توقف تدریجی قاعدگی و توانایی تولید مثل می­شود.

این پروسه می­تواند چندین سال طول بکشد (دوره ه­ایی که به پیش یائسگی معروف است)، سپس سیکل قاعدگی کاملاً متوقف شده و یائسگی رخ می­دهد.

به یاد داشته باشید که یائسگی بیماری نیست، بلکه مرحله ­ای از زندگی است که به معنای پایان دوره­ تولیدمثل شماست.

از مزایای این دوره استفاده کنید. ذهن خود را با افکار مثبت پر کنید، عواملی که سبب شادی و لذت شما می­شوند را بیابید و بدون نگاه به گذشته مجدداً بدن خود را کشف کنید.

یائسگی از چه سنی آغاز می­شود؟

بدن هر فرد منحصر به فرد است و اندام، سلامت، فیزیولوژی و سبک زندگی مخصوص به خود را دارد. به همین دلیل سن آغاز یائسگی در خانم­ها متفاوت است.

تنها زمانی می­توان گفت فرد یائسه شده است که قاعدگی ماهیانه در 12 ماه متوالی رخ نداده باشد.

اگر طی این یک سال قاعدگی رخ دهد، باید مجدداً شمارش ماه­های بدون قاعدگی را آغاز کرد.

توقف قاعدگی ماهیانه، می­تواند به صورت خود به خودی یا در نتیجه جراحی تخمدان، شیمی درمانی، پرتودرمانی و غیره باشد.

مراحل یائسگی

یائسگی در چند مرحله وقوع می­ابد:

  • مرحله پیش یائسگی

که تا زمان توقف کامل قاعدگی حدوداً 5 سال به طول می­انجامد ( 40- 45 سالگی)

  • مرحله یائسگی

هنگامی که از آخرین قاعدگی فرد بیش از یک سال می­گذرد (حدوداً 50 سالگی)

  • مرحله پسا یائسگی

که به مدت 10 سال پس از آخرین قاعدگی به طول می­ انجامد

وقوع یائسگی ممکن است در سن فیزیولوژیک (47-52)، زودرس (زیر 47 سال) و یا دیرتر (بیش از 52 سال) باشد و این مسئله به وراثت و وضعیت کلی سلامت تولیدمثل فرد بستگی دارد.

علائم یائسگی زودرس ممکن است در صورت وجود سابقه جراحی تخمدان، شیمی درمانی یا بیماری­های خود ایمنی رخ دهد. در خانم­ هایی که چندین بار زایمان کرده­ اند ممکن است دیرتر رخ دهد.

علائم یائسگی

علائم یائسگی

علائم یائسگی

یائسگی بیماری نیست بلکه فرایندی طبیعیست که نشانه­ های مخصوص به خود را دارد.

به محض اینکه سیکل قاعدگی از زمان­بندی مقررش بیشتر طول بکشد، برخی از بانوان ممکن است علائم یائسگی را در خود ببینند.

اگر بخواهیم به علائم یائسگی اشاره کنیم، عبارتند از:

  • نوسانات خلقی
  • کاهش میل جنسی
  • تعریق بیش از حد
  • تپش قلب
  • سردرد
  • لرز و بدخوابی
  • گرگرفتگی

بسیاری از خانم­ها در این دوران در روابط جنسی خود با مشکلاتی اعم از درد و سوزش ناحیه تناسلی مواجه می­شوند که علت آن خشکی و کاهش مایع مخاطی واژن است.

یائسگی می­تواند سبب بروز مشکلاتی همچون اضافه وزن و کاهش متابولیسم شود و برخی اوقات بیماری­های قلبی و عروقی و پوکی استخوان را نیز به همراه داشته باشد.

همچنین امکان بروز مشکلات کنترل ادرار نیز وجود دارد؛ برای مثال تکرر ادرار،بی­ اختیاری در کنترل ادرار در زمان سرفه کردن، خندیدن یا جا به جا کردن اجسام سنگین. در این رابطه، انجام تمرینات کگل می­توانند به تقویت عضلات کف لگنی کمک کنند.

تغذیه مناسب، ورزش و توجه به بدن می­تواند به طول عمر بیشتر و سلامتیتان کمک کنند.

تغییر قاعدگی ماهیانه از اصلی ترین علائم دوره پیش یائسگی است

تغییرات قاعدگی نخستین نشانه­ پیش یائسگی است

تغییرات در طول زمان قاعدگی (چه کاهش چه افزایش) و خونریزی قاعدگی بیشتر و بی­ نظم­تر از علائم اصلی پیش یائسگی است. قاعدگی­ ها ممکن است هر 3-2 هفته یکبار رخ دهند یا برای چندین ماه متوالی و یا کاملاً قطع شوند.

این مرحله برای هر فرد منحصر به فرد است و ممکن است به نظارت پزشک نیز نیاز داشته باشد.

این مسئله به ویژه زمانی اهمیت می­ یابد که فاصله بین دو قاعدگی کمتر از 2 هفته باشد و خونریزی بسیار شدید باشد (به صورتی که محصولات بهداشت قاعدگی هر 2-1 ساعت نیاز به تعویض داشته باشند)، و یا قاعدگی بیش از یک هفته طول بکشد.

بر خلاف باور عموم، یائسگی چیز بدی نیست، و به هیچ وجه بیماری به حساب نمی­ آید، بلکه صرفاً یک مرحله خاص دیگر در زندگی یک خانم است.

راحتی واژن و مهبل در دوران یائسگی

علائم یائسگی در واژن

علائم یائسگی در واژن

چندین درمان و راهکار طبیعی برای رفع خشکی واژن وجود دارند. این درمان­ها عبارتند از:

لوبریکانت­ ها و ژل ­های واژینال

محصولاتی مانند ژل، روغن جوجوبا، نارگیل، شیاف ویتامین E، و آلوئه ورا می­توانند به مرطوب کردن ناحیه واژینال کمک کنند.

کرم موضعی استروژن

کرم موضعی استروژن می­تواند به کاهش علائم خشکی واژن کمک کند. این کرم برای رفع علائم، مستقیماً روی ناحیه واژینال مالیده می­شود. در این شیوه درمانی میزان جذب استروژن به نسبت روش ­های دیگر مانند مصرف قرص استروژن کمتر است.

نمونه­ هایی از درمان­های موضعی حاوی استروژن عبارتند از:

حلقه واژینال

یک حلقه منعطف است که داخل واژن قرار می­گیرد و در بافت ­های آن استروژن آزاد می­کند. ترشح استروژن از این حلقه به رفع احساس ناراحتی پس از یائسگی کمک می­کند.

کرم واژینال

این کرم را می­توان در دیواره داخلی واژن مصرف کرد. مقداری از استروژن داخل کرم جذب خون می­شود که میزان استروژن خون را به اندازه قرص­های استروژن بالا می­برد. این کرم­ درمانی مؤثر و مناسب برای خشکی واژن است.

قرص واژینال

در این شیوه درمان، یک قرص درون واژن قرار داده می­شود. این قرص به جبران استروژن از دست رفته ناشی از یائسگی کمک می­کند.

مرطوب­ کننده­های واژینال

این مرطوب کننده ­ها برای مرطوب و سالم نگه داشتن بافت واژن استفاده می­شوند.

اسپمیفن

روش درمانی جذب استروژن است که به صورت خوراکی مصرف شده و به درمان خشکی واژن کمک می­کند. لازم به ذکر است زنانی که به سرطان سینه مبتلا هستند یا احتمال ابتلا به سرطان سینه در آنان وجود دارد نباید از این روش استفاده کنند.

دی هیدرواپی آندروسترون (DHEA)

یک دارو تقویتی واژینال است که به درمان درد حین رابطه جنسی در زنان یائسه کمک می­کند.

زنانی که در مرحله یائسگی و پسا یائسگی قرار دارند، تغییرات شدیدی در بدن خود، به ویژه واژن احساس می­کنند. واژن پس از یائسگی می­تواند با وضعیتی به نام خشکی واژن مواجه شود. این مشکل با خارش، سوزش، ترشح واژینال و درد همراه است. بافت نازک واژن در یائسگی می­تواند سبب درد حین دخول شود که دیس پارانویا نام دارد. برخی تغییرات در مهبل نیز شامل کاهش موهای زائد و کوچک شدن اندازه لابیاها می­شود.

تمامی این موارد ممکن است به نظر وحشتناک بیایند اما خبر خوب این است که کمک­های بسیاری وجود دارند. چندین راهکار و درمان مانند روان کننده­ های واژینال و کرم استروژن موضعی وجود دارند که برای افزایش راحتی مهبل و واژن در دوران یائسگی می­توان آنها را استفاده کرد.

سئوالات متداول درمورد یائسگی

میانگین سن پایان قاعدگی در زنان چقدر است؟

میانگین سن یائسگی در حدود 51 سال است. اغلب زنان 4 سال پس از بی­ نظم شدن دوره­ های قاعدگی، به طور کامل قاعدگیشان پایان می­یابد. عوامل مشخصی هستند که می­توانند خطر یائسگی زودرس را در شما افزایش دهند؛ مانند:

  • ژنتیک
  • سیگار کشیدن
  • دیابت نوع اول
  • سابقه یائسگی زودرس در خانواده
  • سیکل­های قاعدگی کوتاه­تر در زمان جوانی.

 چگونه بفهمم در حال یائسه شدن هستم؟

اگز به مدت 12 ماه متوالی، پریود نشوید به معنی آن است که یائسه شده اید.

یکی از نخستین علائم ورود به دوره یائسگی، بی­ نظمی در سیکل قاعدگی است. دیگر علائم یائسگی شامل موارد زیر است:

  • سردرد
  • گرگرفتگی
  • تعریق شبانه
  • نوسانات خلقی
  • کاهش تمرکز
  • کاهش میل جنسی
  • خشکی واژینال
  • زودرنجی
  • مشکل کنترل ادرار

بسیاری از زنان این علائم را از 1 الی 5 سال پیش از وقوع یائسگی تجربه می­کنند، اما هیچ راهی برای پیش ­بینی دقیق زمان وقوع یائسگی وجود ندارد.

چگونه یائسگی را تشخیص می ­دهید؟

هیچ آزمایش مشخصی برای تشخیص زمان وقوع یائسگی وجود ندارد. پزشکان معمولاً زمانی یائسگی را تشخیص می­دهند که فرد به مدت  12 ماه متوالی خونریزی ماهیانه نداشته باشد. پزشک می­تواند آزمایش تعیین سطح استروژن و FSH را برایتان تجویز کند. PH واژن در زمان یائسگی اسیدی تر می­شود که می­توان با نمونه گیری واژینال اندازه­ گیری شود.

چگونه از وقوع یائسگی زودرس پیشگیری کنم؟

یائسگی زودرس زمانی رخ می­دهد که قاعدگی فرد پیش از سن 45 سالگی متوقف شود. اگرچه نمی­توان کاملاً از وقوع یائسگی زودرس پیشگیری کرد، قرص­های پیشگیری از بارداری یا روش­های درمانی جایگزینی هورمون می­توانند به بدنتان کمک کنند با فقدان زودرس توانایی تولیدمثل خود سازگار شود. منابع ویتامین D و کلسیم نیز می­توانند برای پیشگیری از کاهش تراکم استخوان تجویز شوند.

بهترین راهکارهای طبیعی برای کنترل علائم یائسگی چه چیزهایی هستند؟

کنترل علائم یائسگی

کنترل علائم یائسگی

راهکارهایی هستند که برای بهبود علائم یائسگی می­توانید انجام دهید. رسیدن به وزن مناسب، ورزش منظم و مصرف غذاهای سرشار از ویتامین D و کلسیم می­تواند مفید باشد. مصرف غذاهای دارای مقادیر بالای فیتواستروژن مانند سویا، پنیر سویا، تخم کتان، تخم بزرک و لوبیا نیز می­توانند به کاهش علائم یائسگی همچون گرگرفتگی کمک کند. از مصرف غذاهایی که این علائم را تشدید می­کنند پرهیز کنید.

پس از وقوع یائسگی امکان بارداری وجود دارد؟

پس از یائسگی بدن شما دیگر تخمک­ گذاری نمی­کند. این بدین معنی است که دیگر امکان بارداری طبیعی وجود ندارد. با این حال بدن هنوز هم می­تواند با استفاده از تخم اهدایی یا تخم فریز شده خود فرد باردار شود. اگر قصد دارید که پس از یائسگی IVF انجام دهید، بهتر است هورمون تراپی انجام دهید تا بدن خود را برای بارداری آماده کنید.

چه چیزی به بهبود ورم یائسگی کمک می­کند؟

عدم تعادل هورمونی احتمال بروز پوکی استخوان در خانم­های یائسه را افزایش می­دهد. می­توانید ورزش­های سبک­تر­ (مانند یوگا یا شنا) انجام دهید، وزن خود را به حد مناسب برسانید و برای بهبود علائم خود مواد غذایی دارای ویتامین D و کلسیم مصرف کنید. همچنین پزشکتان می­تواند داروهای NSAID برایتان تجویز کند یا شما را به فیزیوتراپیست معرفی کند.

آیا درد مفصلی از علائم یائسگی به شمار می­رود؟

درد مفاصل در بسیاری از خانم­های یائسه به چشم می­خورد. این درد همچنین می­تواند با گرفتگی و ورم مفاصل همراه باشد. علت آن کاهش میزان استروژن طی یائسگی است که به عنوان ماده ­ای ضد ورم عمل می­کند و به حفظ سلامت استخوان­ها کمک می­کند. آماس مفصلی معمولاً مفاصل مهمی همچون زانو را درگیر می­کند اما می­تواند هر مفصل دیگری را نیز تحت تأثیر قرار دهد.

آیا آزمایش خون می­تواند یائسگی را تشخیص دهد؟

هیچ آزمایش به خصوصی وجود ندارد که بتواند یائسگی را تشخیص دهد. با این حال، پزشک شما می­تواند آزمایش ­­هایی را برای تعیین سطح هورمون­هایتان تجویز کند. همچنین پزشک شما می­تواند آزمایش تیروئید تجویز کند چرا که عدم تعادل هورمونی می­تواند سبب بروز علائمی مشابه علائم یائسگی شود.

چگونه طی دوره یائسگی کاهش وزن داشته باشیم؟

رسیدن به وزن مناسب یکی از مؤثرترین راه­ها برای بهبود علائم یائسگی است. به ورزش­های کم خطری بپردازید که به مفاصلتان آسیب نمی­زنند، پروتئین مصرف کنید، مقادیر زیادی آب بنوشید و خواب کافی داشته باشید. اگرچه کاهش وزن وسوسه ­انگیز است اما محدودساختن بیش از حد میزان کالری دریافتی بدنتان می­تواند به کاهش شدید عضلات و میزان متابولیسم بدنتان بیانجامد.

4.1/5 - (26 امتیاز)
اشتراک‌گذاری

دکتر داروساز و فعال در حوزه سلامت بانوان. چند سالی هست که از دانشکده علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی فارغ التحصیل شدم و از همان روزهای نخست به فکر ایجاد تحولی بزرگ در زندگی بانوان ایرانی و جامعه سلامت آنلاین بودم. مینت ساخته شده تا بانوان ایرانی در سلامتی کامل به سر ببرند و از زندگی خود بیشتر لذت ببرند.

یک نظر

  1. لیلا

    سلام در ضمن من خشکی واژن دارم یعنی در اولین ورود به نزدیکی به سختی انجام میشه اما به محض ورود راحت هست دردی هم ندارم میخواستم بهترین دارو واسم چیه؟

  2. لیلا

    سلام من 48 سالمه من از سن 45 پریود نشدم دکتر رفتم و آزمایش دادم گفته یايسه شدی الان نزدیک دوسال ازدواج کردم آیا بااین وجود میتونم باردار بشم با دارو یا نه.؟ آیا جنین اهدایی بگیرم تا چه سنی باشم میتونم جنین اهدایی بگیرم ممنون میشم راهنماییم کنید

  3. افسون

    سلام ،من بیستم شهریور52 ساله میشم والان 15 روز مداوم هست که پریودهستم خونریزیم شبیه پریود معمولی هست نه لکه بینی،هیچ دردی هم ندارم ضمنا 12 سال هست متارکه کردم وهیچ رابطه جنسی هم ندارم میخواستم بدونم این پریودی یائسگی هست یاخیر،واینکه قرص استرومارین مصرف میکردم و داروی ضدافسردگی ممنون میشم راهنمایی کنید.

  4. پریسااحمدی

    سلام پریودم منظم هست دوران خونریزی5 روزه ونسبتا شدید بود در دو ماه اخیر دوران خونریزی به هشت روز وخونریزی کم تغییرپیدا کرده علت چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.