لاپاراسکوپی که به آن لاپاراسکوپی تشخیصی نیز گفته میشود، یک روش تشخیصی جراحی است که برای معاینه اندامهای داخلی استفاده میشود. این یک روش کم خطر و کم تهاجمی است که فقط نیاز به برشهای کوچک دارد. لاپاراسکوپی از ابزاری به نام لاپاروسکوپ برای بررسی اندامهای شکمی استفاده میکند. لاپاروسکوپ لولهای بلند و باریک با نور زیاد و دوربین با وضوح بالا در قسمت جلویی است. ابزار از طریق برشی در دیواره شکم وارد شده و در طول حرکت، تصاویر را به یک مانیتور ویدئویی میفرستد. لاپاراسکوپی به پزشک شما اجازه میدهد تا در زمان واقعی و بدون جراحی باز، داخل بدن شما را ببیند و در صورت لزوم نمونهبرداری کند.
چرا انجام لاپاراسکوپی لازم است؟
لاپاراسکوپی اغلب برای شناسایی و تشخیص منبع درد لگنی یا شکمی زمانی که روشهای غیر تهاجمی قادر به تشخیص علت نباشند، به کار گرفته میشود.
در بسیاری از موارد، مشکلات شکمی را میتوان با تکنیکهای تصویربرداری دیگری از جمله موارد زیر تشخیص داد:
- سونوگرافی که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر از بدن استفاده میکند.
- سی تی اسکن، که مجموعهای از پرتوهای ویژه ایکس است که تصاویر مقطعی از بدن میگیرد.
- ام آر آی که از آهن ربا و امواج رادیویی برای تولید تصاویر از بدن استفاده میکند.
لاپاراسکوپی زمانی انجام میشود که این آزمایشها اطلاعات کافی و مناسب برای تشخیص در اختیار پزشک قرار ندهند. این روش همچنین ممکن است برای گرفتن بیوپسی یا نمونه بافت از اندام خاصی در شکم استفاده شود.
پزشک از لاپاراسکوپی برای معاینه آپاندیس، كيسه صفرا، کبد، لوزالمعده، روده کوچک و بزرگ، طحال، معده، اندامهای لگنی یا تولید مثلی استفاده میکند.
به واسطه لاپاراسکوپی این مناطق، پزشک میتواند توده یا تومور شکمی، وجود مایع در حفره شکم، بیماری کبدی، اثربخشی برخی از درمانها و درجه پیشرفت سرطان را تشخیص دهد و بلافاصله برای معالجه مداخله کند.
لاپاراسکوپی با چه عوارضی همراه است؟
شایعترین خطرات مرتبط با لاپاراسکوپی که البته نادرند، شامل موارد زیر است:
-
خونریزی
-
عفونت
به همین دلیل پس از عمل، باید مراقب علائم عفونت بود.
علائم عفونی شدن ناحیه لاپاراسکوپی:
- تب یا لرز
- درد شکمی که با گذشت زمان شدیدتر میشود
- قرمزی، تورم، خونریزی یا زردی لبه در محل برش
- حالت تهوع یا استفراغ مداوم
- سرفه مداوم
- تنگی نفس
- عدم توانایی در ادرار کردن و غش
-
آسیب به اندامهای شکمی
از دیگر عوارض نادر، آسیب به اندامهای داخلی است. در صورت سوراخ شدن اندامی ممکن است خون و مایعات به داخل بدن نشت کند. در این حالت، برای ترمیم آسیب، به عمل جراحی دیگری احتیاج داست.
از دیگر عوارضی که به ندرت رخ میدهد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عوارض ناشی از بیهوشی عمومی
- التهاب دیواره شکم
- بروز لخته خون در لگن، پاها یا ریهها
در برخی شرایط، جراح ممکن است معتقد باشد که عوارض لاپاراسکوپی تشخیصی در مقایسه با مزایای استفاده از آن بیش از حد بالا است. این وضعیت اغلب برای افرادی که جراحیهای شکمی داشتهاند و احتمال چسبندگی اندامهای شکمیشان وجود دارد رخ میدهد. انجام لاپاراسکوپی در صورت وجود چسبندگی بسیار طولانیتر خواهد بود و خطر آسیب دیدگی اعضای بدن بالاست.
چگونه برای لاپاراسکوپی آماده شویم؟
با پزشک خود در مورد هر نوع نسخه یا داروی بدون نسخهای که مصرف میکنید صحبت کنید و در مورد دستور مصرفش قبل و بعد از عمل بپرسید.
پزشک ممکن است دوز داروهایی را که میتواند بر نتیجه لاپاراسکوپی تأثیر بگذارد، تغییر دهد. این داروها شامل داروهای ضد انعقادی و رقیق کننده خون، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی از جمله آسپرین یا ایبوپروفن و سایر داروهایی است که بر لخته شدن خون تأثیر میگذارند. در مورد مصرف مکملهای گیاهی یا رژیمی و ویتامین K و E نیز باید با پزشکتان صحبت کنید.
اگر باردارید یا احتمال باردار بودن میدهید باید این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. این امر خطر آسیب دیدن جنین در حال رشد را طی لاپاراسکوپی کاهش میدهد.
قبل از انجام عمل، پزشک ممکن است آزمایش خون، ادرار، نوار قلب یا عکس برداری از قفسه سینه را تجویز کند. گاهی نیز انجام سونوگرافی، سی تی اسکن یا ام آرای توصیه میشود.
این آزمایشات به پزشک کمک میکند تا بهتر متوجه ناهنجاریها در طول لاپاراسکوپی شود.
فرد بیمار باید حداقل هشت ساعت قبل از لاپاراسکوپی از خوردن و آشامیدن خودداری کند. همچنین باید یکی از اعضای خانواده یا دوستان بیمار همراه او باشند و پس از انجام عمل او را به خانه برسانند. لاپاراسکوپی اغلب با استفاده از بیهوشی عمومی انجام میشود، که میتواند چندین ساعت پس از عمل باعث خواب آلودگی و عدم توانایی رانندگی در فرد شود.
لاپاراسکوپی چگونه انجام میشود؟
لاپاراسکوپی یک عمل سرپایی است. این بدان معنی است که بیمار قادر است همان روز بعد ازعمل به خانه برود. لاپاراسکوپی با بیهوشی عمومی در بیمارستان یا مرکز جراحی سرپایی انجام میشود و در طول عمل بیمار هیچ دردی حس نخواهد کرد. در بعضی موارد به جای بیهوشی از بیحسی موضعی استفاده میشود. در این روش نیز بیمار دردی حس نخواهد کرد.
طی لاپاراسکوپی، جراح برشی زیر ناف میدهد و سپس یک لوله کوچک به نام کانول که برای باد کردن شکم با گاز دی اکسید کربن استفاده میشود را وارد میکند. این گاز به پزشک اجازه میدهد تا با وضوح بیشتری به اندامهای شکمی دسترسی داشته باشد.
پس از بادکردن شکم، جراح، لاپاروسکوپ را از طریق برش وارد میکند. دوربين متصل به لاپاروسكوپ، تصاوير را بر روي يك صفحه نمايش ميدهد. تعداد و اندازه بریدگیها بستگی به بیماری فرد دارد. معمولاً از یک تا چهار برش که طول هر کدام بین 1 تا 2 سانتی متر است، داده میشود. این برشها اجازه میدهند تا جراح همزمان از ابزارهای دیگری برای انجام بیوپسی استفاده کند. طی بیوپسی، یک نمونه کوچک از بافت از اندام گرفته میشود تا مورد آزمایش و ارزیابی قرار گیرد. پس از انجام عمل، ابزارها برداشته میشوند. سپس برش با بخیه یا نوار جراحی بسته میشوند.
بهبودی بعد از لاپاراسکوپی چقدر زمان میبرد؟
پس از پایان عمل جراحی، چند ساعت قبل از مرخصی از بیمارستان علائم حیاتی از جمله تنفس و ضربان قلب مورد بررسی قرار میگیرد. عوارض جانبی بیهوشی یا عمل جراحی و میزان خونریزی بررسی میشود. مدت زمانی که فرد به استراحت نیاز دارد به وضعیت بدنی بیمار، نوع بیهوشی استفاده شده و واکنش بدن به عمل جراحی بستگی دارد. در بعضی موارد، لازم است بیمار یک شب در بیمارستان بستری شود.
اگر لاپاراسکوپی به روش بیهوشی عمومی انجام شده باشد باید یکی از اعضای خانواده یا دوست بیمار کنارش باشد و او را تا منزل همراهی کند. اثرات بیهوشی عمومی معمولاً پس از چند ساعت رفع میشود اما طی این مدت فرد دچار احساس خستگی است و نمیتواند به تنهایی رانندگی کند.
در روزهای بعد از لاپاراسکوپی، در مناطقی که برش ایجاد شده است، احساس درد متوسط و لرز طبیعی است. هرگونه درد یا ناراحتی طی چند روز بهبود مییابد و ظرف این مدت پزشک ممکن است برای تسکین درد، دارو تجویز کند.
گاهی بعد از عمل درد در شانهها حس میشود که نتیجه گاز دی اکسید کربنی است که برای باد کردن شکم برای ایجاد فضای کاری برای ابزارهای جراحی استفاده میشود. گاز با تحریک دیافراگم اعصاب شانه را درگیر میکند. همچنین این گاز سبب نفخ میشود که طی دو روز از بین خواهد رفت.
فرد بیمار معمولاً طی یک هفته کلیه فعالیتهای عادی خود را از سر میگیرد. دو هفته پس از لاپاراسکوپی نیز مراجعه به پزشک لازم است.
بعد از لاپاراسکوپی به منظور کاهش خطر لخته شدن خون بهتر است فعالیتهای سبک را مجدد شروع کنید. لباسهای گشاد بپوشید .کمی بیش از معمول بخوابید و برای تسکین گلو درد شربت سرفه میل کنید.
نتایج لاپاراسکوپی چگونه مشخص میشود؟
بعد از بیوپسی، نمونه توسط یک آسیب شناس که پزشک متخصص تجزیه و تحلیل بافت است بررسی میشود و گزارشی در مورد نتایج ارائه شده به پزشک ارسال میشود.
نتایج عادی لاپاراسکوپی معمولا نشانگر عدم وجود خونریزی شکمی، فتق یا انسداد روده است.
نتایج غیرطبیعی ناشی از لاپاراسکوپی نشان دهنده شرایط خاصی از جمله چسبندگی یا زخمهای جراحی، فتق، آپاندیسیت یا التهاب روده، فیبروم یا رشد غیر طبیعی در رحم، کیست یا تومور، تودههای سرطانی، کوله سیستیت، التهاب مثانه یا کیسه صفرا، اندومتریوز (اختلالی است که در آن بافت تشکیل دهنده پوشش رحم در خارج از رحم رشد میکند)، آسیب به اندامهای خاص، بیماری التهابی لگن و عفونت اندام تولید مثل است.
در مورد نتایج لاپاراسکوپی، پزشک قرار ملاقاتی با شما ترتیب میدهد و در مورد نتایج آن و گزینههای درمانی صحبت خواهد کرد.
دیدگاهتان را بنویسید