آیا مصرف عسل در بارداری بی خطر است؟

بسیاری از والدین به این موضوع آگاهند که مصرف عسل در شیرخواران زیر یک سال به دلیل خطر باکتری‌های بوتولیسم ممنوع است. عسل حاوی نوعی باکتری خاص است که‌ می‌تواند منجر به بوتولیسم در نوزادان شود. در سن زیر یک سال سیستم گوارش شیرخواران به حدی تکامل نیافته که بتواند از تمام باکتری‌‌‌های موجود در عسل استفاده کند. به همین‌‌‌ دلیل‌‌‌ مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌‌‌های آمریکا توصیه‌ می‌کند هیچ شیرخوار زیر یک سالی نباید از عسل خام استفاده کند.شاید این سئوال در ذهنتان پیش آید که این موضوع در مورد مادر باردار و جنینش هم صدق‌ می‌کند و آیا مصرف عسل در بارداری‌ می‌تواند به جنین آسیب برساند یا خیر.

چرا مصرف عسل خطرناک است؟

عسل ماده‌ای خام و حاوی باکتری‌هایی است که‌ می‌تواند منجر به بوتولیسم شود. بوتولیسم نوعی بیماری خطرناک است که در اثر نوروتوکسین‌‌‌های ایجاد شده توسط سویه اسپور‌‌‌های باکتریایی به نام کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد و سبب فلج‌ اندامی می‌شود.

اسپور‌‌‌های باکتریایی‌‌‌ در بدن بوتولینوم نوروتوکسین تولید‌ می‌کنند که برای انسان خطرناک است. بوتولیسم از باکتری‌ای ناشی‌ می‌شود که در خاک و گرد و غبار موجود است و در اطراف ما وجود دارد و حتی مصرف آن در بزرگسالان و کودکان مشکلی ایجاد نمی‌کند اما در شیرخواران و نوزادان مصرف آن‌ می‌تواند زمینه ساز فلج شود. با خوردن عسل اسپور‌های کلستریدیوم مستقیما وارد دستگاه گوارش شیرخوار‌ می‌شوند‌‌‌ و این موضوع آسیب زننده است.

هنوز در این رابطه که چرا این بیماری تنها در شیرخواران زیر یک سال بروز‌ می‌کند مشخص نیست اما به نظر‌ می‌رسد روده شیرخواران چون هنوز به تکامل نرسیده است، احتمالا حاوی باکتری‌‌‌های خوب برای مقابله با باکتری‌‌‌های بد نیست.‌‌‌ پس با وارد شدن اسپورها به دستگاه گوارش، این باکتری بدون هیچ مانعی به سرعت رشد کرده و سم بوتولیسم تولید‌ می‌کند که زمینه ساز فلج شیرخوار خواهد شد.

آیا مصرف عسل در بارداری خطرناک است؟

مصرف عسل در بارداری

برای خانم‌‌‌های باردار و تغذیه‌شان بایدها و نباید‌‌‌های بسیاری وجود دارد اما در مورد عسل باید گفت هیچ منعی وجود ندارد. مصرف عسل به دو دلیل برای خانم‌‌‌های باردار بی خطر است:

• دستگاه گوارش خانم باردار‌ می‌تواند باکتری‌‌‌های مواد غذایی را کنترل کند. روده در فرد بزرگسال‌ می‌تواند جلوی رشد باکتری‌‌‌های مضر را بگیرد زیرا‌ میکروبیوم گوارشی در بزرگسالی تثبیت شده است. به همین علت این باکتری‌ها نمی‌توانند تکثیر شده و خود را به جنین برسانند.
• گرچه این موضوع درست است که سیستم ایمنی زنان در دوران بارداری ضعیف‌ می‌شود اما در یک بارداری طبیعی و سالم هیچ تغییری در فلور طبیعی روده رخ نمی‌دهد‌‌‌ و در نتیجه بعید است خطر بوتولیسم وجود داشته باشد.‌‌‌ در سال 2010 پزشک خانواده‌ای در کانادا در این رابطه تحقیقی انجام داد و ثابت کرد به‌‌‌ دلیل‌‌‌ وزن ملکولی بالا، سم بوتولینم نمیتواند از جفت عبور کرده و خود را به جنین برساند. پس حتی اگر خانم بارداری عسل بخورد و اسپور‌های بوتولیسم در بدنش موجود باشد این سموم نمی‌توانند خود را به جنین برسانند.
• به طور کل طبق آمار، ابتلا به بوتولیسم در بارداری نادر است و در این شرایط نمی‌توان در مورد اثرات این باکتری بر زنان باردار و جنین‌شان تحقیقی انجام داد. این واقعیت که سم از جفت عبور نمی‌کند نیز دلیل دیگری بر گزارش نشدن ابتلا به بوتولیسم در دوران بارداری یا جنینی است. تنها یک مورد گزارش در مورد ابتلای زن باردار به بوتولیسم اعلام شده است که در رابطه با آن هیچ مدرکی از نقص هنگام تولد یا بوتولیسم نوزادی نیز در دست نیست.

مصرف عسل در بارداری ، برای ایمنی بالاتر بخوانید:

گرچه مصرف عسل در دوران بارداری بی خطر است اما بهتر است خانم‌هایی که مبتلا به بیماری‌های التهابی روده‌اند کمی احتیاط کرده و قبل از مصرف عسل با پزشک‌شان مشورت کنند. در غیر این صورت احتمال بروز عفونت وجود دارد. در هر شرایطی که دستگاه گوارش یا فلور روده نتواند به طور طبیعی کار کند، چه از نظر ساختاری چه سیستم ایمنی، خطر بروز بوتولیسم در زنان باردار وجود دارد.

از سوی دیگر اگر تحت درمان‌های آنتی بیوتیکی قرار گرفته‌اید و در عین حال‌ میزان عسل بالایی دریافت کرده‌اید بهتر است با متخصص مشورت کنید. آنتی بیوتیک فلور طبیعی در روده را از بین‌ می‌برد و آن را در معرض ابتلا به عفونت‌‌‌های مختلف قرار‌ می‌دهد.

در دوران بارداری اگر قرار به مصرف عسل است، سعی کنید بجای عسل‌‌‌های باز از انواع پاستوریزه و ایمن استفاده کنید و فراموش نکنید عسل قند بالایی دارد و‌ می‌تواند نه تنها سبب اضافه وزن شود بلکه احتمال بروز دیابت بارداری را هم بالا‌ می‌برد .

مزایای عسل برای سلامتی

عسل یک منبع ویتامینی و معدنی غنی محسوب‌ می‌شود و مطالعات بسیاری نشان داده است مصرف آن‌ می‌تواند به درمان آسم، بهبود زخم‌ها، سرفه و تسکین گلو درد کمک کند. بجای قند ساده‌ می‌توان برای شیرین کردن دسرها از عسل استفاده کرد و در عین حال از خواص دارویی آن بهره برد. عسل با توجه به اینکه در چه محلی و از کدام گیاه تهیه شده است بو و مزه و رنگ متفاوتی دارد.