قرص اچ دی یکی از انواع، قرص‌های جلوگیری از بارداری ترکیبی است که به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری استفاده می شود. در این مقاله نحوه کار اچ دی و عوارض آن را مرور میکنیم.
مصرف اورژانسی قرص اچ دی چگونه است؟
اگر رابطه محافظت نشده داشته اید و اصلا قصد بارداری ندارید، باید به فکر مصرف قرص اورژانسی باشید. ( به شرطیکه 72 ساعت بیشتر از زمان رابطه نگذشته باشد). توجه کنید نحوه مصرف این قرص ها با توجه به دوزی که مصرف می کنید و همچنین مدت زمان فاصله از رابطه متفاوت است. به دلیل اهمیت این موضوع بخشی را تحت عنوان نحوه مصرف قرص های اورژانسی به اپلیکیشن مینت اضافه کردیم. در این قسمت با مشخص کردن فاصله زمانی از رابطه و دوز در دسترس قرص اورژانسی نحوه مصرف صحیح قرص اچ دی را دریافت می کنید. برای دانلود اپلیکیشن مینت، روی لینک زیر کلیک کنید.
دانلود اپلیکیشنقرص های ترکیبی از جمله قرص های بلعیدنی و حاوی هورمون استروژن و پروژستین ( هورمون آزمایشگاهی پروژسترون) هستند. با مصرف این نوع قرص باعث توقف تخمک سازی در تخمدان ها می شوید. همچنین از دیگر اثرات مصرف آن بروز تغییرات در ماده مخاطی رحم و بافت داخلی آن (اندومتریوم) است تا مانع برخورد اسپرم با تخمک شود. خوب است بدانید که انواع قرص های ترکیبی حاوی دز مختلفی از استروژن و پروژستین هستند. مصرف طولانی مدت دز این دارو باعث کاهش تعداد چرخه قاعدگی شما در یک سال می شود. قرص اچ دی مانند سایر قرص های ضد بارداری به طور روزانه باید مصرف شود و حاوی هورمون استروژن و پروژسترون است. قرص‌های ترکیبی با قرص‌های پروژسترون خالص ( مینی پیل ) متفاوتند.
میخوای بدونی باردار هستی یا نه؟🤔
نحوه عملکرد قرص اچ دی
استروژن و پروژسترون موجود در قرص اچ دی، مانع از تخمک گذاری می‌شوند و در نتیجه زمانی که تخمکی رها نشود بارداری امکان پذیر نیست.
ناگفته نماند که پزشک متخصص زنان و زایمان به تناسب وضعیت بدنی و نیاز شما، نوع قرص ترکیبی را برایتان تعیین میکند. ترکیب متفاوتی از قرص های فعال و غیرفعال از این نوع قرص وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:
♦♦ ورق معمولی– پرمصرف ترین نوع ترکیبی، ورق 21 عددی قرص فعال است با هفت قرص غیرفعال. البته فرمول حاوی 24 قرص فعال و 4 قرص غیرفعال معروف به کوتاه شدن فاصله بدون قرص هم در دسترس است.
این نوع را باید هرروز مصرف کنید و ورق جدید پس از پایان ورق قدیمی( بعد از 28 روز) شروع می شود. توجه داشته باشید که خونریزی پریود شما هر ماه طی یک هفته ای که 4 یا 7 قرص غیرفعال را مصرف میکنید، اتفاق می افتد.
♦♦ دز طولانی یا چرخه بلند مدت- این نوع معمولا حاوی 84 قرص فعال و هفت قرص غیرفعال می شود. خونریزی پریود عموما فقط چهار بار در سال و طی هفت روز مصرف قرص غیرفعال اتفاق می افتد.
♦♦ ورق سالانه (365 روز)- میتوانید این نوع را هرروز در ساعت مشخصی بخورید. برخی زنان تجربه قطع خونریزی پریود را دارند و عده دیگری هم خونریزی بسیار سبکی را تجربه میکنند.
میزان تاثیر گذاری قرص اچ دی چقدر است؟
قرص اچ دی مانند سایر قرص‌های ترکیبی پیشگیری از بارداری، تا 92 درصد می‌تواند از بارداری پیشگیری کند. این بدان معنی است که از هر 100 نفر که از این روش استفاده میکنند سالانه 8 نفر باردار می‌شوند. این موضوع معمولا به دلیل خطاهای انسانی رخ می‌دهد و اگر در شرایط ایده‌ال و بدون خطای انسانی میزان تاثیر گذاری قرص های جلوگیری از بارداری را بررسی کنیم تا 99 درصد می‌توانند موثر باشند. شرایط ایده‌ال زمانی رخ می‌دهد که خانم به طور مداوم از قرص‌های 21 روزه استفاده و پس از اتمام، بسته جدید را بدون وقفه آغاز کند. این به معنی پرش از دوره و عدم مصرف قرص‌های غیر هورمونی است. این روش موثرترین روش پیشگیری از بارداری است.
چه زمان باید قرص اچ دی را مصرف کرد؟
ساعت مصرف قرص اچ دی در طول روز فرقی ندارد. کافی است گوشی همراه خود را روی ساعت مشخصی کوک کنید تا زمان آن را به شما یاد آور شود. اگر با مصرف قرص اچ دی دچار حالت تهوع شدید، میتوانید مصرف آن را به ساعات پایانی شب موکول کنید.
فراموشی مصرف قرص اچ دی و راهکار جایگزین
فراموشی مصرف قرص اچ دی
اگر قرصی را فراموش کردید که مصرف کنید، میزان تاثیر گذاری روش جلوگیری از بارداری، افت کرده و در صورت داشتن رابطه محافظت نشده، احتمال بارداری های ناخواسته و شکست روش پیشگیری، وجود دارد. بنابراین اینکه چه زمانی از فراموشی قرص گذشته، بسیار حیاتی بوده و باید به درستی، جا انداختن قرص را جبران کنید.
برای این منظور میتوانید، اپلیکیشن مینت را نصب کنید و بخش جلوگیری از بارداری را انتخاب کنید و از قسمت، فراموشی مصرف قرص بهره بگیرید تا باتوجه به نوع قرص مصرفیتان، و اینکه چه زمانی از فراموشی آن میگذرد، بهترین راهکار را به شما ارائه دهد تا شانس شکست روش جلوگیری از بارداری به حداقل برسد و از بارداری ناخواسته جلوگیری شود.دانلود اپلیکیشن
روش های مصرف قرص اچ دی
برای مصرف قرص اچ دی، 3 روش وجود دارد که میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید:
-
حفظ چرخه قاعدگی ماهانه
در این روش 21 قرص هورمونی و سپس 7 قرص غیر هورمونی مصرف میکنید. در این شرایط چرخه قاعدگی برقرار خواهد بود اما خونریزی‌‌ها سبک‌تر است و انقباضات شکمی خفیفی خواهید داشت. در این روش اگر بیش از یک قرص را در هفته فراموش کنید دیگر مصرف قرص از بارداری پیشگیری نخواهد کرد.
-
حفظ چرخه قاعدگی هر چند ماه یکبار
تنها از قرص‌های هورمونی به طور پیوسته استفاده کنید و زمانی که مایلید قاعدگی رخ دهد از قرص‌های غیر هورمونی استفاده کنید.
-
حذف چرخه قاعدگی
قرص‌های هورمونی را به طور مداوم مصرف کنید. یعنی به محض اتمام 21 قرص هورمونی بسته جدید را باز کنید و بدون وقفه مصرف آن را آغاز کنید. به این ترتیب چرخه قاعدگی به طور کل حذف خواهد شد.
در این روش از بارداری پیشگیری می‌شود مگر آنکه مصرف 8 قرص را پشت سر هم فراموش کنید. میتوانید تا زمانی که مایلید چرخه قاعدگی رخ ندهد اینکار را تکرار کنید و هر بار خسته شدید 7 قرص غیر هورمونی مصرف کنید تا چرخه از سر گرفته شود. در ابتدای شروع مصرف قرص ممکن است با لکه بینی مواجه شوید اما به مرور این موضوع رفع خواهد شد.
اگر به تازگی مصرف قرص را آغاز کرده‌اید، احساس تهوع، درد پستان یا خونریزی غیر منتظره از واژن طبیعی است. این علایم با گذشت زمان رفع می‌شود اما اگر نگران این وضعیت هستید میتوانید با پزشک در مورد تغییر مصرف قرص صحبت کنید. در خانم‌هایی که برای پیشگیری از بارداری قرص مصرف میکنند خونریزی‌های ماهانه سبک‌تر از حد معمول است اما اگر با وجود مصرف داروهای غیر هورمونی با قطع دوره (آمنوره) مواجه شدید با متخصص مشورت کنید.
◄◄ خوب است بدانید که
قرص اچ دی طولانی مدت یا دز طولانی ممکن است مزایایی مربوط به قاعدگی شما داشته باشد که به شرح زیر است:
- ● پیشگیری یا درمان خونریزی شدید مرتبط با فیبروم رحمی
- ● پیشگیری از سردرد میگرنی مربوط به چرخه قاعدگی
- ● کاهش شدت مشکلات مرتبط با چرخه قاعدگی مثل تشنج
- ● کاهش دردهای مرتبط با اندومتریوز
درصورتیکه روزهای آغازین مصرف قرص را میگذرانید ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
◄ بدحالی ( مخصوصا اگر با معده خالی قرص را بخورید)
◄ سینه های حساس
◄ خونریزی بی موقع واژن
توجه داشته باشید که این علائم به مرور زمان کمتر می شوند ولی اگر تغییرات نگران کننده ای را مشاهده کردید توصیه میکنیم فوری با پزشک متخصص زنان و زایمان تماس بگیرید. همچنین ناگفته نماند که خونریزی پریود شما ممکن است کمتر از حالت عادی شود ولی درصورت توقف چرخه قاعدگی، با پزشک تماس بگیرید.
چه کسانی می‌توانند از قرص اچ دی برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند؟
درصورتیکه وضعیت بدنی سالمی دارید و اهل سیگار نیستید میتوانید بدون نگرانی این قرص را مصرف کنید. اما در صورت دارا بودن یکی از شرایط زیر نباید این قرص را مصرف کنید:
◄ سابقه حمله قلبی داشته اید، دچار سکته قلبی بودید یا لخته خونی در پاها و ریه هایتان مشاهده شده بود.
◄ در پروند پزشکی خانوادگی شما افرادی هستند که سابقه ابتلا به موارد بالا را داشتند.
◄ بالای 35 سال سن دارید و سیگار میکشید.
◄ مبتلا به اضافه وزن هستید.
◄ مبتلا به سردرد میگرنی هستید ( نوع شدیدی از سردرد)
◄ از انواع دیگر دارو یا داروهای گیاهی مصرف میکنید. در این مورد لازم است راهنمایی های لازم را از پزشک خود دریافت کنید.
◄ اگر یکی از پاها را گچ گرفته اید یا از صندلی چرخدار استفاده میکنید.
آیا با قطع مصرف قرص اچ دی می‌توان باردار شد؟
شانس بارداری پس از قطع مصرف قرص
بله. به محض قطع مصرف قرص امکان بارداری وجود دارد. در ضمن اگر با وجود مصرف قرص باردار شدید میتوانید بارداری خود را حفظ کنید و مطمئن باشید مصرف قرص هیچ خطری برای جنین‌تان نداشته است.
عوارض ناشی از مصرف قرص اچ دی کدام است؟
- این قرص‌‌ها باید به طور مرتب و مداوم حتی اگر رابطه جنسی ندارید مصرف شوند. در ابتدای امر ممکن است قاعدگی‌‌ها نامنظم باشد اگر مدت زمان خونریزی طولانی شد مصرف قرص را قطع نکرده و با متخصص در رابطه با آن مشورت کنید.
- در برخی خانم‌‌ها مصرف قرص پیشگیری از بارداری ترکیبی سبب بروز لک صورت می‌شود.
- با مصرف قرص عوارض جانبی جدی معمولا به ندرت رخ می‌دهد. در خانم‌هایی که سیگار می‌کشند مصرف قرص پیشگیری از بارداری می‌تواند سبب سکته مغزی یا قلبی شود. برخی انواع نیز خطر لخته شدن خون در پاها را که آمار آن 2 در 10 هراز نفر در سال است می‌توانند تا 6 برابر افزایش دهند.
- در صورتی که از قرص‌های ترکیبی استفاده میکنید بهتر است با مشاهده سرفه‌های خونی، تنگی نفس، پا درد و سردرد با متخصص مشورت کنید.
- در صورتی که قرص مصرف میکنید در پرواز با هواپیما، رفتن به ارتفاعات، انجام عمل جراحی و عدم تحرک موقتی ممکن است دچار عوارض کوتاه مدت شوید.
آیا مصرف قرص اچ دی احتمال ابتلا به سرطان را بالا می‌برد؟
- طبق تحقیقات احتمال ابتلا به سرطان پستان وجود دارد اما بسیار اندک است. اگر سابقه خانودگی ابتلا به سرطان پستان را دارید بهتر است از روش پیشگیری دیگری استفاده کنید.
- اگر برای بیش از 5 سال از قرص جلوگیری ترکیبی استفاده کرده باشید و آلوده به ویروس زگیل هم باشید در مقایسه با سایر خانم‌‌ها بیشتر در معرض ابتلا به سرطان دهانه رحم قرار دارید. بهتر است در این شرایط هر 3 سال یکبار آزمایش پاپ اسمیر انجام دهید.
- در صورت مصرف قرص، خطر ابتلا به سرطان تخمدان 50٪ کاهش می‌یابد. حتی 30 سال پس از قطع مصرف قرص ایمنی در برابر ابتلا به این سرطان وجود خواهد داشت.
- در رابطه با سرطان آندومتر باید گفت مصرف قرص ترکیبی تا 50 درصد احتمال ابتلا به این سرطان را کاهش می‌دهد و این ایمنی تا 15 سال پس از قطع مصرف قرص ادامه خواهد داشت.
آیا مصرف قرص اچ دی از بیماری‌های عفونی مقاربتی پیشگیری میکند؟
خیر برای پیشگیری از بیماری‌های جنسی عفونی باید از کاندوم استفاده کنید. اگر گمان میکنید در معرض ابتلا به این دست بیماری‌ها بوده‌اید نیز بهتر است با متخصص مشورت کنید.
کلام آخر
این قرص‌‌ها تا 99 درصد از بارداری پیشگیری میکنند. استفاده از آنها آسان است و تداخلی با رابطه جنسی ندارند. سبب سبک‌تر شدن درد و خونریزی ماهانه می‌شوند و به محض قطع مصرف قرص امکان بارداری فراهم می‌آید. مصرف قرص‌های ترکیبی تا 50 درصد احتمال ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را کاهش می‌دهند و حتی برخی از قرص های جلوگیری از بارداری نسل جدید که محتوی پروژستین های نسل 4 هستند، سبب بهبود آکنه و جوش می‌شوند. بر اساس تحقیقات انجام شده ارتباطی بین مصرف قرص‌های ترکیبی و افزایش وزن، سردرد، حساسیت پستانی، حالت تهوع و تغییر در میل جنسی وجود ندارد.
منبع: mayoclinic، familyplanning
سلام دوتا سوال دارم
چرا دوران پریود قرص نخوریم؟ چه اتفاقی میوفته؟
و برای اینکه بدون جلوگیری باردار نشیم، از‌کی باید قرص رو شروع کنیم؟