بسیاری از ورزشکاران حرفهای در کنار انجام حرکات ورزشی و برنامه بدنسازی از مکملها برای عضله سازی و بهبود عملکرد ورزشی خود استفاده میکنند، مکملهای بدنسازی متنوعی وجود دارد که هرکدام با هدف مشخصی در برنامه ورزشکار وارد میشوند، در این مقاله قصد داریم شما را با این مکملها و کاربرد آنها آشنا کنیم.
مکمل بدنسازی چیست؟
اگر بخواهیم تعریف سادهای از مکملهای بدنسازی ارائه دهیم باید بگوییم که این مکملها ابزارهایی هستند که توانایی بدن را برای ساخت ماهیچه افزایش میدهند، این هدف ممکن است با افزایش متابولیسم بدن، چربیسوزی، تامین انرژی و یا تکمیل انواع ویتامینهای بدن شکل گیرد. مکملهای بدنسازی در شکلها و انواع گوناگون در کنار کاربرد متنوعی که دارند در برنامه تغذیهای ورزشکار وارد شده و مطابق دستورات مصرف میشوند تا روند رسیدن یک ورزشکار به هدف را تسریع کنند.
این مکملهای ورزشی در غالب قرص یا پودر وجود دارند و در انواع متنوعی تولید میشوند که برخی از آنها مخصوص ورزشکاران حرفهای و برخی دیگر نیز مصرف عمومیتر هستند. معروفترین مکملهای ورزشی که عمومیت بیشتری نیز دارند شامل: وی، آمینواسید، کراتین و گلوتامین میشود.
شناخت بیشتر مکمل های بدنسازی
استفاده از مکملهای ورزشی باید طبق اصول و برنامه خاصی صورت گیرد تا به هدف و نتیجهای که ورزشکار برای آن تلاش میکند بیانجامد. در این بخش میخواهیم شما را با مکملهای معروف و شناخته شدهای که در میان ورزشکاران رشته بدنسازی شهرت و عمومیت بیشتری دارند آشنا کنیم.
مکمل بدنسازی کراتین
در واقع کراتین به شکل طبیعی در گوشت و ماهی به وفور یافت میشود. تصور رایج در مورد این که کراتین یک عضله ساز است اشتباه بوده و باید بدانید که کار اصلی کراتین کمک به افزایش حجم ماهیچهها و وزن بدن است. در حقیقت کراتین باعث تجمع آب در بافت عضله شده و به این ترتیب برای کسانی که قصد افزایش حجم و وزن دارند مناسب است. کراتین در انواع مختلفی تولید میشود که شامل موارد زیر است:
کراتین مونوهیدرات خالص
این نوع کراتین به شکل پودر و کپسول تولید میشود، دارای بو یا مزه خاصی نیست و از نظر عملکردی نیز کراتینهای پودری یا کپسولی تفاوتی با هم ندارند.
کراتین ترکیبی
این کراتین همانطور که از نامش پیداست بر خلاف کراتین مونوهیدارت که از 100 در 100 از مونوهیدرات خالص تشکیل میشود، ترکیبی از کربوهیدارت، اسیدآمینه، پروتئین و … است که با مصرف آن میتوان از ویژگیهای هریک از این مکملها نیز بهره برد.
کراتین میکرونایز
این نوع کراتین با متدهای جدیدی تهیه میشود و مولکولهای آب در آن وجود دارد، به همین دلیل زودتر از انواع دیگر جذب و هضم میشود و بنابراین عوارض کمتری نیز برای کبد و بدن ایجاد میکند. این شکل از کراتین تداخل کمتری نیز با سایر مکملها ایجاد میکند و بو و مزه خاصی ندارد.
پروتئین
پروتئین اصلیترین مکمل غذایی در ساخت عضله است و برای ورزشکاران مصرف این مکمل ورزشی از اهمیت زیادی برخوردار است، پروتئینها انواع گوناگونی دارند اما به صورت طبیعی بیشتر در آب پنیر و آب ماست وجود دارد. بدن برای تامین انرژی مورد نیاز خود بعد از سوخت کربوهیدارتها شروع به سوختن پروتئین میکند، به همین دلیل برای جلوگیری از تخریب بافت ماهیچه، تحلیل رفتن آن و این که در پروسه ورزش پروتئینهای ضروری بدن از بین نرود، معمولا ورزشکاران از پروتئین بیشتری نسبت به افراد عادی استفاده میکنند.
به علاوه پروتئین در بالا رفتن استقامت بدن و افزایش قدرت در زمان ورزش و بعد از آن موثر است. پروتئینهای انواع گوناگونی دارند که عبارتند از:
کازئین
به پروتئین موجود در شیر کازئین گفته میشود و به عنوان یک پروتئین دیرهضم شناخته میشود استفاده از این پروتئین برای شبها که بدن ساعت های طولانی بدون مصرف پروتئین خواهد بود مناسب است و از تجزیه پروتئین در عضلات جلوگیری کرده و همچنین سرعت جذب و هضم کازئین کم است.
وی
معروفترین شکل پروتئین وی است، این نوع از پروتئین یک پروتئین خالص است که به عضلهسازی کمک میکند و در بهبود و بازسازی بافتهای عضلانی تاثیر شگفتانگیزی دارد. مهمترین کارایی این مدل از پروتئینها در عضله سازی و افزایش قدرت و رشد عضلات است و حتی میتواند موجب چربیسوزی شود، سرعت جذب و هضم این نوع مکمل بسیار بالا است.
گینر
در پروتئینهای گینر درصد بیشتری کربوهیدرات وجود دارد، از این مکمل ورزشی برای افزایش وزن و برنامه حجم استفاده می شود و بیشتر برای کسانی که به دنبال افزایش وزن هستند مفید خواهد بود.
سویا
پروتئین سویا مخصوص افرادی است که گیاهخوار هستند و تاثیر بسیار خوبی بر کلسترول و سوخت و ساز بدن دارد. این شکل از پروتئین برای افرادی که به هر دلیل نمیتوانند از پروتئین شیر یا تخم مرغ استفاده کنند مناسب است.
سفیده تخم مرغ
این شکل از پروتئین از نظر عملکردی بسیار شبیه پروتئین آب پنیر عمل میکند، برای افرادی که به پروتئین شیر یا سویا حساسیت دارند مناسب است و نسبت به پروتئین آب پنیر سرعت جذب و هضم کمتری دارد.
مکمل بدنسازی آمینو اسید
از آمینو اسیدها در ترمیم بافت عضلات استفاده میشود. در واقع آمینواسیدها ظرفیت بدن برای دریافت پروتئین و دیگر مواد ضروری برای افزایش حجم را افزایش میدهد. آمینو اسیدها قدرت و استقامت بدن را افزایش داده و برای جلوگیری از خستگی زودرس مفید هستند. همچنین بعد از تمرین بدن را سریع ریکاوری کرده و به حالت اولیه باز میگرداند و در چربیسوزی تاثیر داشته و همچنین کارایی و عملکرد بدن را بهبود میبخشد.
انواع آمینو اسید
آمینو اسیدها انواع گوناگونی دارند که به دو دسته ضروری و غیرضروری تقسیم میشود. آمینو اسیدهای ضروری در بدن ساخته نمیشود و باید به صورت مکملهای غذایی دریافت شود.
اسید آمینه های ضروری طبیعی: شامل تخممرغ، ماهی، گوشت قرمز، گوشت بوقلمون، گندم، جو، برنج و سویا میشود.
اسید آمینه ضروری غیر طبیعی: شامل آرژنین، لیزین، تره اونین، لوسین، میونین، والین، ایزولوسین و…میشود که معمولا به شکل مکمل دارویی و غذایی دریافت میگردد.
اسید آمینه غیر ضروری: شامل گلوتامین، آلین، گیلیسین و لیستین میشود که بدن خود توانایی ساخت آنها را دارد.
آمینو اسیدها به شکل خالص هم وجود دارند که BCAA یکی از آنها است و شامل چندین آمینو اسید ضروری و غیرضروری میشود.
گلوتامین
در واقع گلوتامین یک اسید آمینه ضروری است که در بدن تولید میشود، اما افراد ورزشکار و کسانی که فعالیت بدن سنگینی دارند برای افزایش استقامت و قدرت بدن و همچنین جلوگیری از تحلیل رفتن عضلات بدن نیاز به دریافت مکمل گلوتامین دارند.
کلام آخر
با ویژگیها و کاربرد ضروریترین مکملهای بدنسازی آشنا شدید، نکته مهم در خصوص مصرف این مکملها، اطلاعات صحیح از میزان، چگونگی و زمان مصرف آنها است، پیشنهاد ما این است که حتی مکملهای شناخته شده را با توجه به نیاز و شرایط بدنی خود و تحت نظر یک مربی بدنسازی آگاه و با تجربه مصرف کنید. ضمن این که از کیفیت و استاندارد تهیه و تولید مکملهای ورزشی اطمینان حاصل کنید، چرا که در بسیاری مواقع به دلیل اقدامات سودجویانه برخی تولید کنندگان، مکملهای تقلبی در بازار عرضه میشود که مصرف آنها میتواند عواقب جبرانناپذیری برای شما داشته باشد.
بنابراین بسیار اهمیت دارد که مکملهای ورزشی را با شناخت صحیح از شرایط بدنی و نحوه مصرف از مراکز معتبر تهیه کرد تا سلامت و استاندارد بودن آنها مورد تایید باشد، ضمن این که مصرف این مکملها معمولا به صورت دوره ای است که بار زیادی به کبد وارد نکند، بنابراین از مصرف خودسرانه هرگونه مکمل بدنسازی خودداری کنید.
دیدگاهتان را بنویسید