سندروم پیش از قاعدگی ، توضیحات دکتر فائزه شهبازی

آیا قبل از پریودی درد و مشکلات روحی دارید؟ به احتمال زیاد به دلیل سندروم پیش از قاعدگی است! در این مقاله به طور کامل در مورد سندروم پیش از قاعدگی صحبت می کنیم.

هنگامیکه قاعدگی در حال شروع شدن است، نشانه های فیزیکی و روانی متعددی را تجربه خواهید کرد. برای بسیاری از بانوان، مسئله مهمی نیست و شاید مقداری حساسیت سینه ها و ویار شیرینی را تجربه کنند. اما برای برخی، روز های قبل از قاعدگی، بسیار دردناک است.

اگر علائم قبل از پریود، در زندگی روزانه تان خلل وارد می کنند، ممکن است از سندروم پیش از قاعدگی (PMS) رنج ببرید. PMS معمولا هر ماه، قبل از اینکه پریود شوید، شروع می شوند. PMDD یا اختلال افسردگی پیش از قاعدگی یک نوع پیشرفته و شدید تر از PMS است، به طوریکه علائم آن بسیار شدید هستند و شما را از زندگی معمولی، شغل، مدرسه و روابط اجتماعی باز میدارند.

سندروم پیش از قاعدگی چیست؟

سندروم پیش از قاعدگی، ترکیبی از علائم فیزیکی، رفتاری و احساسی است که در فاز قبل از قاعدگی بانوان رخ می دهند. بنابر گفته پزشکان، 75% از بانوان در سال های فعالیت باروریشان، PMS را تجربه می کنند. این علائم می توانند در قالب ویار، درد سینه ها، دلدرد، ضعف و سستی و تغییر خلق و خو باشند.

سندروم پیش از قاعدگی چه زمانی شروع می شود؟

اینکه زمان دقیق شروع سندروم پیش از قاعدگی را اعلام کنیم، تقریبا کاری غیر ممکن است. این زمان در بین زنان، متفاوت است. زودترین آن از روز چهاردهم سیکل شروع شده و در دیر ترین آن نیز، 4 روز مانده به پریودی، آغاز می شود.

سیکل قاعدگی بانوان چیزی حدود 28 روز طول می کشد. تخمک گذاری یا همان زمانیکه تخمک از یکی از تخمدان ها آزاد می شود، معمولا در روز چهاردهم سیکل رخ می دهد. پریود در روز 28 سیکل شروع می شود و در همان جا سیکل قاعدگی جدید شروع می شود و قبلی به پایان می رسد. علائم PMS نیز ممکن است از چهارده روز قبل تا 4 روز قبل از شروع پریودی ظاهر شوند.

سندروم پیش از قاعدگی چه علائمی دارد؟

علائم PMS

تقریبا 80% از بانوان یکی یا بیشتر از علائم PMS را دارند که به عملکرد روزانه آن ها لطمه وارد نمی کند. 20 تا 30% از آن ها علائم متوسط و شدید تری دارند که بر زندگی روزمره آن ها تاثیر می گذارد و 3 تا 8% از بانوان از اختلال افسردگی پیش از قاعدگی یا همان PMDD رنج می برند.

شدت علائم PMS در هر خانمی نسبت به خانم دیگر متفاوت است. حتی شدت آن ممکن است در هر ماه متفاوت باشد. علائم PMS در سنین 20 تا 40، کسانیکه بچه دار شده اند، سابقه خانوادگی یا شخصی از افسردگی دارند و یا افسردگی دارند، شایع تر است. توجه کنید که یک شخص همه علائم سندروم پیش از قاعدگی را یکجا با هم تجربه نمی کند.

علائم احساسی PMS

• پریشانی و اضطراب
• گریه
• تغییر خلق و خو، حساسیت بیش از حد و عصبانیت
• افسردگی
• ویار غذایی و تغییر تمایلات غذایی
• بی خوابی
• تغییرات میل جنسی
• اختلال در تمرکز
• انزوا و گوشه گیری
• فراموشی

یک زن افسرده

علائم فیزیکی PMS

• درد مفاصل و عضلات
• سردرد
• نفخ
• ضعف
• جوش
• اسهال یا یبوست
• درد و حساسیت سینه ها
• افزایش وزن به دلیل احتباس آب در بدن
• دلدرد
• کمردرد
• تورم پا ها و دست ها
• حالت تهوع
• گیجی
• سینه درد

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟

هر زمانی که علائم سندروم پیش از قاعدگی آنقدر شدید شد که مانع از گذران زندگی عادیتان شد، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر نتوانستید علائم آن را با تغییرات تغذیه ای و سبک زندگی متوقف کنید، باز هم باید به پزشک مراجعه کنید.

دلایل PMS

اگرچه PMS بسیار شایع است، اما دلیل اصلی آن، هنوز ناشناخته است. بنابر اکثر شواهد و مدارک، سندروم پیش از قاعدگی به دلیل تغییرات سطح مواد شیمیایی مغزی (پیام رسان های عصبی) و هورمون های جنسی رخ می دهد. تغییر در سطح هورمون سروتونین و پیام رسان های عصبی از دلایل اصلی ظهور PMS است. مقدار ناکافی سروتونین ممکن است به افسردگی، ضعف، مشکلات خواب و ویار غذایی منجر شود.

دلایل PMS

برخی از عوامل نیز اگرچه از دلایل PMS نیستند، اما علائم آن را تشدید می کنند. این عوامل عبارتند از:

• استعمال دخانیات
• چاقی
• کم خوابی
• مصرف بیش از حد الکل
• مصرف بیش از حد نمک، شکر یا گوشت قرمز
• افسردگی
• استرس بیش از حد

اگر از مشکلات دیگری مانند آسم، آلرژی و میگرن رنج می برید، ممکن است قبل از پریودی، علائم آن ها نیز تشدید شوند.

تشخیص PMS

تست آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص سندروم پیش از قاعدگی وجود ندارد. پزشک ممکن است از شما بخواهد که علائم خود را برای حداقل دو سیکل متوالی ثبت کنید. این کار باعث می شود که الگوی سیکل قاعدگیتان مشخص شود. شما باید اولین نشانه خود را همراه با روز شروع و پایان آن را ثبت کنید و به همراه آن، روز شروع و پایان پریودی را نیز ثبت کنید.

سایر مشکلات مانند افسردگی، سندروم ضعف مزمن (CFS)، سندروم روده تحریک پذیر (IBS) و اختلالات تیروئیدی به علائم PMS شبیه هستند؛ بنابراین پزشک باید آزمایش های مختلفی مانند تست بارداری و عملکرد تیروئید را انجام دهد تا بتواند تشخیص درستی بدهد.

یکی از مشخصه های اصلی PMS این است که علائم آن ثابت نیستند، معمولا در پایان هر سیکل شروع می شوند، با پایان یافتن پریودی، وقفه ای در آن ها ایجاد می شود و دوباره با نزدیک شدن به پریودی، شروع می شوند. اگر علائم ثابتی دارید، پس داشتن PMS تشخیص صحیحی نیست.

درمان سندروم پیش از قاعدگی

برای برخی از زنان، علائم PMS با تغییر سبک زندگی بهبود می یابد. در هرصورت با توجه به علائم و شدت آن پزشک معمولا داروهای خاصی را تجویز می کند.

این علائم عبارتند از:

• ضد افسردگی ها

داروهایی ضد افسردگی مانند SSRI ها مانند پاروکستین، فلوکستین و سرترالین در کاهش علائم احساسی PMS موثر هستند. این داروها اولین انتخاب برای کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی و اختلال افسردگی پیش از قاعدگی هستند. این دارو ها توسط پزشک تجویز می شوند و روزانه باید آن ها را مصرف کنید. اما در بعضی بانوان ممکن است پزشک بخواهد 15 روز قبل شروع پریودی مصرف شود.

• ادرار آورها

ادرار آور ها برخی از علائم PMS را مانند افزایش وزن، نفخ و تورم را تسکین می دهند. این دارو ها به حذف آب اضافی بدن در کلیه ها کمک می کنند.

• قرص های هورمونی جلوگیری از بارداری

قرص های هورمونی جلوگیری از بارداری، تخمک گذاری را که به ظهور علائم PMS کمک می کند، متوقف می کنند. در مقاله تاثیر روش های جلوگیری از بارداری بر قاعدگی می توانید این تاثیر را مطالعه کنید.

سبک زندگی مناسب برای پیشگیری از سندروم پیش از قاعدگی

سبک زندگی سالم

با کمک تغییراتی در سبک زندگیتان، می توانید علائم PMS را مدیریت کنید و حتی آن ها را کاهش دهید. این تغییرات شامل بهینه کردن تغذیه، ورزش منظم و کاهش استرس هستند.

تغذیه

یکی از بهترین راهکارها برای بهبود علائم PMS ایجاد تغییراتی در تغذیه است. اگرچه تغذیه منحصر به فرد و کاملی برای این مسئله وجود ندارد، اما می توانید تغییراتی را در تغذیتان اعمال کنید تا بتوانید علائم آن را کاهش دهید. نکات زیر را دنبال کنید:

• وعده های غذایی کوچکتر با تعداد بالاتر جهت کاهش نفخ و پر شدن معده
• کاهش مصرف نمک و غذاهای شور، به خصوص قبل از قاعدگی
• مصرف غذاهایی که غنی از کربوهیدرات های پیچیده هستند مانند غلات، سبزیجات و میوه ها
• انتخاب غذاهای غنی از کلسیم مانند برگ سبزیجات و لبنیات. اگر کمبود کلسیم دارید، حتما از پزشک بخواهید که مکمل کلسیم برایتان تجویز کند.
• پرهیز از مصرف الکل و کافئین
• مصرف برخی از مکمل های منیزیم، ویتامین ای و ویتامین ب6 برای کاهش تغییرات خلق و خو و دلدرد پریودی
• مصرف گیاه پنج انگشت یا مکمل های آن برای تسکین دردهای قاعدگی

ورزش منظم

یکی از روش ها برای کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی ورزش منظم حداقل نیم ساعت روزانه است. ورزش باعث آزاد سازی اندروفین می شود که برای تزریق حس خوب و کاهش درد و تغییرات خلق و خویی موثر است.

ثبت علائم

همیشه علائم قاعدگیتان را به همراه زمان آن ثبت کنید. این کار به پیشبینی ظهور علائم کمک می کند و قبل ظهور آن ها می توانید پیشگیری های لازم را انجام دهید.

پرهیز از استرس

کاهش سطح استرس نیز به بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی کمک می کند. مقدار خواب کافی داشته باشید. روش های ریلکسیشن و نفس عمیق را تمرین کنید تا بتوانید علائمی مانند بی خوابی، سردرد و پریشانی را کاهش دهید. ماساژ و یوگا را هم می توانید امتحان کنید.