علت ناباروری در آقایان دلایل مختلفی نیز میتواند داشته باشد. اگر به خواهیم مهم‌ترین آنها را برای شما نام ببریم، می‌توانیم به کم بودن اسپرم، تحرک کم اسپرم، آزواسپرمی، غیرعادی بودن ظاهر اسپرم آقایان و ….. نیز اشاره نمود. یکی از بیشترین دلایلی که موجب ناباروری در آقایان می‌شود، تحرک کم اسپرم در آقایان است. در ادامه این مقاله علت کم تحرکی اسپرم و دلایل و درمان آن را به صورت کامل برای شما توضیح خواهیم داد. پس برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد تا پایان مقاله ما را همراهی کنید.
توجه داشته باشید که اسپرم یک سلول متحرک است و این یعنی آنها باعث حرکت خودشان می شوند و وقتی صحبت از بارداری می شود، این تحرک اهمیت پیدا میکند. در رابطه جنسی واژینال که منجر به تخمک گذاری و بارداری می شود، مرد عموما منی خود را نزدیک دهانه رحم تخلیه میکند و این وضعیت در پایان رابطه جنسی اتفاق می افتد. به لطف همین جنبش اسپرم، منی در محیط واژن میتواند به سمت دهانه رحم حرکت کند تا به رحم برسد.
درنظر داشته باشید که لزوما نباید انزال اتفاق بیفتد تا اسپرم وارد رحم شود، پیش آب هم در بارداری نقش دارد. اگر بخواهیم بیشتر توضیح بدهیم، پیشاب مقدار اندکی از مایع مشابه منی است که از مجرای ادرار در زمان ارگاسم مرد بیرون می آید. درواقع به همین دلیل است که روش بیرون کشیدن pull-out method روش مطمئنی برای پیشگیری از بارداری نیست.
اسپرم ها طوری برنامه ریزی شده اند که در نهایت به مقصد نهایی برسند؛ بارور کردن تخمک. زمانیکه تخمک از تخمدان به سمت لوله های فالوپ حرکت میکنند. البته خود تخمک شناور نمی شود. درواقع برآمدگی های مژه مانندی به نام سیلیا هستند که کم و بیش با کمک آنها حرکت میکنند.
اندازه گیری تحرک در آزمایش منی
با چهار روش زیر میزان تحرک اسپرم در مایع منی ارزیابی می شود:
درصد گیری تحرک– چنددرصد همه اسپرمها با یک بار انزال حرکت میکنند؟
درصدگیری غلظت تحرک– چند درصد از اسپرمها در یک میزان مشخص از منی حرکت میکنند؟ ( این درصد معمولا شامل میلیون ها سلول در هرمیلی لیتر می شود.)
تعداد نهایی اسپرم متحرک TMSC- چه تعداد اسپرم با یک بار انزال شناور می شوند ( این عدد ارتباط بسیار زیادی با مشکلات باروری مردان دارد)؟
میانگین سرعت مسیر VAP- سرعت اسپرم متحرک در مقیاس میکرون در هر ثانیه محاسبه می شود.
تعداد استاندارد اسپرم متحرک چقدر است؟
مردانی که از نظر باروری سالم هستند با هر بار انزال ممکن است بیش از 39میلیون اسپرم رها کنند که البته همه این تعداد قرار نیست سالم باشد. در یک انزال طبیعی دستکم 40% اسپرم باید تحرک داشته باشد یا حرکت کند. این وضعیت منجر به حرکت غیرتهاجمی می شود. دستکم 32% اسپرم باید تحرک تهاجمی داشته باشد.
تشخیص کم تحرکی اسپرم با مقایسه تعداد اسپرمها
ناگفته نماند که تشخیص کم تحرکی اسپرم معمولا براساس درصد حرکت آن انجام می شود. هرچند بنابر پژوهش های انجام شده تعداد کل اسپرم متحرک اندازه گیری بهتری را نشان می دهد. این تعداد کل بیش از 20 میلیون در حالت عادی است. زیر 5 میلیون یعنی کم تحرکی اسپرم مرد و کمتر از یک میلیون نشان دهنده کم تحرکی شدید اسپرم است.
مشکلات شایع که باعث کم تحرکی اسپرم می شود
عوامل زیر از جمله فاکتورهایی هستند که در کم تحرکی اسپرم نقش پررنگ تری دارند:
گرمای محیط
گرمای شدید دشمن اسپرم است بنابراین تا میتوانید از دوش آب گرم و همچنین ماندن در حمام بخار و سونا خودداری کنید. پوشیدن لباس زیر یا شلوار تنگ را هم توصیه نمی کنیم.
♦♦ اگر در حال خواندن این مقاله از لپ تاپ هستید و آن را روی پاهایتان قرار داده اید باید عرض کنیم که اصلا نباید لوازم گرما زا را روی پاهایتان و نزدیک بیضه ها قرار دهید! ارتباطی بین استفاده از لپ تاپ و ناباروری مرد وجود دارد.
رابطه جنسی بیش از اندازه
اگر روزهای اقدام به بارداری را میگذرانید احتمالا با این تصور به سر می برید که زیاده روی در رابطه جنسی نتیجه بخش است. اما خوب است بدانید که رابطه جنسی زیاد باعث کم تحرکی اسپرم می شود. البته اگر در روزهای تخمک گذاری همسرتان هستید، رابطه تان را به یک بار در هر دو تا سه روز محدود کنید.
اضطراب و فشار روحی
استرس فقط روی اندام های بیرونی تأثیر نمی گذارد بلکه این شناگران کوچک را هم تحت تأثیر قرار می دهد. برای کنترل استرس میتوانید روش های متنوعی مثل یوگا، پیاده روی، تنفس صحیح و هزاران روش دیگر را تجربه کنید.
دلایل کم تحرکی اسپرم از نظر پزشکی
زمانی که اسپرمها قادر نباشند، با سرعت 25 میکرون در ثانیه به سمت جلو و رحم خانم‌ها حرکت کنند، می‌گوییم کم تحرکی اسپرم موجب ناباروی شده است. لازم به ذکر است، تشخیص این موضوع با استفاده از بررسی نمونه اسپرم به واسطه آزمایشگاه‌ها انجام می‌شود. کم تحرکی زمانی به شخص اطلاق می‌شودف که بیشتر از نصف اسپرمها نتوانند با سرعت مشخص شده به سمت جلو حرکت کنند.
دلایل بسیاری وجود دارد، که موجب کم تحرکی اسپرم در آقایان می‌شود. عوامل تاثیر گذار بر روی کم‌تحرکی اسپرم بسیار زیاد است، به صورتی که خیلی از آنها هنوز شناخته نشده است. از جمله مهم‌ترین دلایل شناخته شده کم تحرکی اسپرم در آقایان به شرح زیر است:
- وجود عفونت
- بیماری سرطان بیضه
- جراحی بیضه به دلایل مختلف
- وجود مشکلات مادرزادی در آقایان
- ضربه به بیضه
- هرگونه صدمه به بیضه
- بیضه نزول نکرده
- واریکوسل (پیچ خوردگی غیرطبیعی بالای بیضه)
- و ….
دقت نمایید، که آقایان نباید، در مدت زمان طولانی از استروئیدهای آنابولیک استفاده کنند. زیرا استفاده بیش از اندازه بر کاهش تعداد اسپرمها و حرکت آنها تاثیر فراوانی دارد. لازم به ذکر است، کیفیت مایع منی در آقایان به دلیل استفاده از داروهای مخدر مثل کوکائین، حشیش و …. کاهش میابد.
تشخیص کم تحرکی اسپرم در بیضه آقایان
قبل از اینکه بتوان به درمان این مشکل در آقایان پرداخته شود، باید علت اصلی آن را پیدا و مورد بررسی قرار داد. یکی از دقیق‌ترین آزمایشات که با استفاده از آن می‌توان دلیل کم تحرکی اسپرم را پیدا کرد، تفسیر آزمایش منی است، که در آزمایشگاه‌های معتبر انجام می‌شود. قابل ذکر است، در این آزمایش شکل ظاهری اسپرم به همراه چگونگی عملکرد اسپرم در داخل مایع منی را مورد بررسی قرار می‌دهد. قابل ذکر است، با انجام این آزمایش از هر 10 نفر که این مشکل را داشته باشند دلیل کم‌تحرکی در 9 نفر آنها مشخص می‌شود. پس به صورت کلی می‌توان گفت این روش یکی از قابل اعتمادترین روش‌ها برای تشخیص دلیل کم تحرکی در آقایان است.
نمونه اسپرم برای انجام آزمایشات از طریق استمناء جمع می‌شود. قبل از انجام آزمایش از آقایان درخواست می‌شود که از 2 تا 7 روز قبل از نمونه‌برداری به هیچ عنوان رابطه جنسی نداشته باشند. و این موضوع باعث می‌شود تا مقدار مایع منی زیاد شود. تمامی انزالی که از مرد حاصل می‌شود، بایستس حتما در درون یک ظرف استریل جمع گردد.
نمونه‌گیری از اسپرم جهت انجام آزمایشات برای تشخیص و درمان کم تحرکی اسپرم در مطب پزشک و یا آزمایشگاه صورت می‌گیرد. اگر فردی قصد نمونه‌گیری از اسپرم خود را در منزل شخصی داشته باشد، باید به سرعت و حداکثر تا یک ساعت نمونه را به آزمایشگاه برساند. دقت نمایید نمونه اسپرم به هیچ عنوان نباید در محیط‌های یخچالی و سرد قرار بگیرد. و حتی توصیه می‌شود در زمان انتقال آن به آزمایشگاه نمونه اسپرم را نزدیک بدن خود نگه دارید، تا در دمان بدن به آزمایشگاه برسد. با این روش به صراحت می‌توان گفت که نمونه اسپرم برای انجام آزمایشات دارای کیفیت مناسبی است.
درمان کم تحرکی اسپرم آقایان
بعد از اینکه دلایل کم‌تحرکی اسپرم در آقایان تشخیص داده شد، با استفاده از روش‌های مختلفی می‌توان درمان آن را آغاز کرد. این روش‌های درما عبارتند از:
- انجام عملیات IUI (تلقیح داخل رحمی اسپرم): در این روش اسپرم‌های موجود در بیضه آقایان جمع‌آوری شده و سپس شست و شو داده می‌شوند و توسط لوله پلاستیکی مخصوص که بسیار ظریف است، وارد رحم خانم‌ها می‌شود.
- لقاح آزمایشگاهی (IVF): در این روش تخمک‌های موجود در تخمدان‌های خانم را از تخمدان برداشته و با نمونه اسپرم در آزمایشگاه لقاح را انجام می‌دهند و سپس جنین را به رحم خانم باز میگردانند. به این روش لقاح آزمایشگاهی نیز گفته می‌شود.
- اهدای اسپرم: در این روش می‌توان برای بارور کردن تخمک توسط روش لقاح آزمایشگاهی از اسپرم اهدایی نیز استفاده کرد و آن را وارد رحم خانم کرد.
سخن ما با شما
به شما توصیه می‌شود، اگر بعد از 12 ماه اقدام به بارداری، بارداری صورت نگرفت حتما به پزشک مربوطه مراجعه کنید و کم تحرکی اسپرم را بررسی کنید، اگر دلیل عدم بارداری این موضوع بود، اصلا نگرن نباشید زیرا این موضوع با استفاده از روش‌هایی که در بالا اشاره شد قابل حل است. امیدوایم مشکلات همه زوجین در این باره با سرعت حل شود.
منبع: verywellfamily، embryo
دیدگاهتان را بنویسید