واکسن کزاز از جمله واکسنهای ضروری و بی خطر در بارداری محسوب میشود که سالها است که تزریق آن در این دوره توسط مراکز بهداشت و درمان در شهرها و روستاها بسیاری جدی گرفته میشود. عفونت کزاز یکی از بیماریهای خطرناک محسوب میشود و واکسن آن از ابتلای مادر و فرزند به این عفونت جلوگیری میکند. واکسیناسیون کزاز فقط مخصوص به دوران بارداری نیست و بر خلاف دوره بارداری که برنامه آن متفاوت است، در حالت معمول هر 10 سال یک بار باید یادآوری شود. در این مقاله در رابطه با واکسن کزاز در بارداری صحبت می کنیم.
اهمیت واکسن کزاز برای مادر و جنین
سالیان سال است که واکسیناسیون انسانها را از ابتلا به بسیاری از بیماریها، مرگ و بسیاری از مشکلات سلامتی مصون نگه داشته است. بسیاری از زنان شاید نسبت به عدم مصونیت خود از بسیاری از بیماریها و برنامه واکسیناسیون خود آگاه نباشند، در حالی که واکسیناسیون در این زمان به طور خاصی اهمیت پیدا میکند زیرا تاثیر مستقیمی بر سلامت و سیستم ایمنی جنین دارد و تاثیر آن تا مدتی بعد از تولد هم روز نوزاد باقی میماند.
برنامهی واکسن زدن یکی از موارد بسیار با اهمیت در دوران بارداری است؛ زیرا بدن فرد باردار به خاطر حمل جنین ضعیفتر و آسیب پذیرتر از حالت عادی میشود. فرد باردار در این دوران املاح زیادی از بدن خود را در اختیار رشد جنین میگذارد و از طرفی وضعیت سلامتی مادر برای رشد و بقای جنین اهمیت زیادی دارد. واکسنهای بارداری مادر را نسبت به برخی از این بیماریها مثل کزاز مصون نگه میدارد.
یکی دیگر از دلایل اهمیت واکسیناسیون این است که آنتی بادیهایی که توسط واکسن یک بیماری در بدن مادر تولید میشود و بدن او را نسبت به آن بیماری مقاوم میسازد، به بدن جنین هم منتقل میشود. به همین ترتیب جنین هم نسبت به این عفونتها مقاوم میشود. این مصونیت تا بعد از زایمان و تا زمانی که اولین دوز این واکسن را خودش دریافت کند، یعنی بین هفته ششم بارداری تا 9 هفتگی، نیز ادامه دارد.
چه زمانی برای تزریق واکسن کزاز مناسب است؟

واکسن کزاز در بارداری
زمان مناسبی که برای دریافت واکسن کزاز به مادران باردار توصیه میشود بین 27 تا 36 هفتگی بارداری است؛ اما در اصل این که چه زمانی برای دریافت این واکسن برای شما مناسب است به زمانی که آخرین دوز این واکسن را دریافت کرده اید بستگی دارد.
واکسن کزاز باید بر اساس یک برنامهی منظم زده شود و برای اینکه بتوانید این واکسن را در بهترین زمان خود بزنید توصیه میشود که قبل از اقدام به بارداری یک دوز این واکسن را دریافت کنید. بر اساس اخرین باری که واکسن کزاز را دریافت کرده اید، پزشک زمان مناسبی که برای بارداری خود این واکسن را دریافت کنید مشخص خواهد کرد و ترتیب آن به گونهای است که بین هر دوز چهار هفته فاصله باشد.
طبق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی برای افراد بارداری که از زمان آخرین دوز واکسن خود اطلاعی ندارند توصیه میشود پس از بارداری سریعا برای دریافت این واکسن اقدام کنند. در صورتی که این اولین بارداری شما باشد توصیه میشود که تنها دو دوز از این واکسن برای شما تزریق شود.
در زنانی که اولین تجربه بارداری آنها نیست، سه دوز از این واکسن برای افراد تجویز میشود و در صورتی که دوز اول را بلافاصله بعد از بارداری دریافت کرده باشند، دوز دوم پس از گذشت یک ماه و دوز سوم هم شش ماه پس از آن دریافت میشود.
همچنین در صورتی که از بارداری قبلی آنها زمان زیادی میگذرد، برنامه واکسیناسیون باز متفاوت است برنامه واکسیناسیون و دوزهای آن را با توصیه پزشک انجام دهید تا خطری برای شما و کودکتان پیش نیاید.
عوارض واکسن کزاز برای زنان باردار؛ چه مواردی را باید رعایت کرد؟
واکسنها به طور کلی در بارداری به دو دستهی خطرناک و بی خطر تقسیم میشوند و واکسن کزاز در دستهی واکسنهای بی خطر محسوب میشود. با این حال بیشتر واکسنهایی که ما میزنیم برخی عوارض را در ما ایجاد میکنند.
از جمله عوارض واکسن کزاز در بارداری، تب بدن درد و ورم در محل تزریق است که توصیه میشود برای کاهش درد آنها از مصرف استامینوفن یا هر داروی مسکن بدون مشورت با پزشک جلوگیری کنید.
توصیههایی که درباره تزریق و عوارض واکسن کزاز در بارداری میشود شامل موارد زیر میشود که کمک میکند از مشکلات این عوارض جلوگیری کنید:
- برای تزریق واکسن یک محیط سالم و بهداشتی را انتخاب کنید؛ وضعیت سلامتی شما در موقعیت بسیار حساسی است و تزریق در یک محیط آلوده ممکن است باعث ایجاد عفونتهای خطرناک در شما و مشکلاتی برای جنین بشود.
- پس از واکسن زدن، در صورتی که با مشکلی رو به رو شدید و در صورت مشاهده عوارض خاص درباره تزریق دوز بعدی صرف نظر کنید.
- در صورت مشاهدهی هرگونه علائم و عوارض، آنها را در خاطر داشته باشید و برای درمان و جلوگیری از پیش آمدن هر مشکلی آنها را سریعا با پزشک خود در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید